STD là cụm từ viết tắt của Sexually Transmitted Diseases, có nghĩa là bệnh lây truyền qua đường tình dục. Đây là nhóm bệnh lý lây nhiễm qua quan hệ tình dục không an toàn, bao gồm quan hệ qua đường âm đạo, hậu môn và miệng. Cả nam và nữ đều có nguy cơ mắc STD, tuy nhiên tỷ lệ mắc bệnh ở nam giới thường cao hơn.
Nguyên nhân chính gây ra STD là do tiếp xúc với dịch cơ thể của người bệnh trong quá trình quan hệ tình dục mà không sử dụng biện pháp bảo vệ an toàn như bao cao su. Những người có nguy cơ mắc STD cao bao gồm: người có nhiều bạn tình, quan hệ tình dục không an toàn, hành nghề mại dâm, lạm dụng ma túy (đặc biệt là tiêm chích) và trẻ sinh ra từ mẹ bị nhiễm STD.
Triệu chứng của STD rất đa dạng, tùy thuộc vào loại bệnh cụ thể. Một số triệu chứng phổ biến bao gồm: tiết dịch bất thường ở niệu đạo, dương vật (nam giới) hoặc âm đạo (nữ giới) có màu xanh, vàng, kèm theo mùi hôi hoặc lẫn máu; tiểu buốt, tiểu rát; đau tinh hoàn, đau khi quan hệ tình dục; đau vùng xương chậu; xuất hiện vết loét, sưng tấy ở hậu môn, cơ quan sinh dục, miệng, lưỡi; mụn nước, mụn cóc, mụn thịt ở vùng sinh dục; ban dạng vảy ở thân mình, lòng bàn chân, bàn tay; đau nhức cơ thể, suy nhược, sốt, sưng hạch bạch huyết. Đối với bệnh giang mai, giai đoạn đầu thường xuất hiện vết loét không đau ở cơ quan sinh dục, miệng hoặc hậu môn. Nếu bị viêm gan do STD, nước tiểu có thể sẫm màu, phân màu sáng, da và lòng trắng mắt vàng. Người nhiễm HIV giai đoạn AIDS có thể sụt cân nhanh, dễ bị nhiễm trùng, mệt mỏi và đổ mồ hôi đêm.
Có nhiều loại bệnh thuộc nhóm STD, phổ biến nhất là: Chlamydia, HPV (Human Papillomavirus), Giang mai, HIV (Human Immunodeficiency Virus), Lậu, Trichomoniasis và Herpes sinh dục. Chlamydia thường không có triệu chứng rõ ràng, nhưng nếu có thì bao gồm đau khi tiểu tiện hoặc quan hệ, tiết dịch bất thường. HPV có thể gây mụn cóc ở miệng, bộ phận sinh dục và một số chủng có nguy cơ gây ung thư. Giang mai ban đầu có vết loét không đau, nếu không điều trị có thể gây biến chứng nghiêm trọng. HIV tấn công hệ miễn dịch, làm tăng nguy cơ nhiễm trùng và ung thư. Lậu gây tiết dịch bất thường, đau khi tiểu tiện và quan hệ. Trichomoniasis ít khi có triệu chứng, nhưng có thể gây tiết dịch và ngứa vùng kín. Herpes sinh dục gây vết loét đau đớn ở bộ phận sinh dục hoặc miệng.
Việc xét nghiệm STD định kỳ rất quan trọng, đặc biệt khi có quan hệ tình dục không an toàn, vì nhiều bệnh STD không có triệu chứng rõ ràng ở giai đoạn đầu. Xét nghiệm sớm giúp chẩn đoán và điều trị kịp thời, ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm và lây lan cho người khác.
