Sinh Sản Vô Tính Là Gì? Trong trường hợp của con người, sinh sản chỉ có thể xảy ra khi tinh trùng của nam giới kết hợp với trứng của nữ giới. Vô sinh nam do không có tinh trùng, hay còn gọi là vô tinh, xảy ra khi tinh dịch không chứa tinh trùng. Đây là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây hiếm muộn ở nam giới, ảnh hưởng đến khoảng 1% nam giới nói chung và 10-15% nam giới trong các cặp vợ chồng hiếm muộn.
Vô tinh được xác định sau khi thực hiện hai lần xét nghiệm tinh dịch đồ, cách nhau ít nhất 2 tuần và không tìm thấy tinh trùng sau khi quay ly tâm. Có hai loại vô tinh: vô tinh nguyên phát (không có tinh trùng từ khi sinh ra) và vô tinh thứ phát (từng có tinh trùng nhưng sau đó không còn).
Triệu chứng của vô tinh
Vô tinh thường không có triệu chứng rõ ràng. Nam giới thường chỉ phát hiện ra khi gặp khó khăn trong việc thụ thai. Tuy nhiên, một số dấu hiệu có thể gợi ý bao gồm: giảm ham muốn tình dục, rối loạn cương dương, sưng hoặc khó chịu quanh tinh hoàn, rụng tóc.
Vô tinh có phổ biến không?
Vô tinh là tình trạng tương đối phổ biến, ảnh hưởng đến khoảng 1% tổng số nam giới và 10-15% nam giới hiếm muộn. Ước tính có khoảng 10 triệu nam giới trong độ tuổi sinh sản hiện nay đối mặt với tình trạng này.
Phân loại vô tinh
Vô tinh được phân loại thành ba loại chính:
1. Vô tinh trước tinh hoàn
Liên quan đến rối loạn nội tiết, ảnh hưởng của trục dưới đồi-tuyến yên-tinh hoàn. Nguyên nhân có thể do bẩm sinh hoặc mắc phải.
2. Vô tinh tại tinh hoàn
Do các bệnh lý ảnh hưởng đến quá trình sản xuất tinh trùng tại tinh hoàn. Nguyên nhân có thể do bẩm sinh, mắc phải hoặc tai nạn sau phẫu thuật.
3. Vô tinh sau tinh hoàn
Do rối loạn vận chuyển tinh trùng ra ngoài hoặc tắc nghẽn. Tinh trùng được sản xuất nhưng không thoát ra ngoài do bị chặn lại ở mào tinh hoặc ống dẫn tinh.
Nguyên nhân gây vô tinh
1. Vô tinh do tắc nghẽn
Chiếm khoảng 40% trường hợp vô tinh. Nguyên nhân có thể bao gồm: tắc nghẽn ở mào tinh hoàn hoặc ống dẫn tinh, nhiễm trùng cơ quan sinh dục, tai nạn sau phẫu thuật, u nang, chấn thương tinh hoàn, thắt ống dẫn tinh.
2. Vô tinh không do tắc nghẽn
Nguyên nhân có thể bao gồm: di truyền (hội chứng Kallmann, hội chứng Klinefelter), mất cân bằng nội tiết tố (giảm testosterone, tăng prolactin), điều trị bằng bức xạ hoặc hóa chất, tiếp xúc với kim loại nặng, không có tinh hoàn hoặc tinh hoàn ẩn, viêm tinh hoàn sau quai bị.
Điều trị vô tinh
Vô tinh có thể được điều trị bằng nhiều phương pháp, tùy thuộc vào nguyên nhân: phẫu thuật nối ống dẫn tinh, điều trị bằng hormone, kỹ thuật lấy tinh trùng trực tiếp (PESA, MESA, Micro-TESE) kết hợp với thụ tinh trong ống nghiệm (IVF).
Chẩn đoán vô tinh
Chẩn đoán vô tinh bao gồm:
1. Khám lâm sàng
Khai thác bệnh sử, khám bộ phận sinh dục.
2. Xét nghiệm tinh dịch đồ
Xét nghiệm quan trọng để kiểm tra sự hiện diện và chất lượng tinh trùng.
3. Đánh giá nội tiết tố
Định lượng testosterone, FSH, LH, prolactin.
4. Siêu âm bìu
Đánh giá cấu trúc và tình trạng của tinh hoàn và mào tinh.
5. Chẩn đoán di truyền
Chăm sóc sau điều trị
Tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ, áp dụng chế độ dinh dưỡng lành mạnh, xây dựng lối sống lành mạnh, kiểm tra sức khỏe định kỳ.
Vô tinh tuy không gây nguy hiểm đến tính mạng nhưng ảnh hưởng lớn đến khả năng sinh sản. Cần đi khám và điều trị kịp thời nếu nghi ngờ mắc bệnh.