Câu chúc “Phúc như Đông Hải, thọ tỷ Nam Sơn” thường được dùng trong các dịp lễ mừng thọ, đặc biệt là khi chúc thọ người cao tuổi từ 60, 70 tuổi trở lên. Vậy ý nghĩa thực sự của câu nói “Phúc như Đông Hải, Thọ tỷ Nam Sơn” là gì?
“Thọ” trong câu chúc này chỉ những người cao tuổi, sống lâu. Con cháu trong gia đình, dòng tộc thường làm lễ mừng thọ để tỏ lòng hiếu thảo với ông bà, cha mẹ. Từ “Thọ” cũng được phân ra nhiều cấp bậc, để phân biệt tuổi thọ cao thấp khác nhau. Thông qua các từ ngữ trong lời chúc, chúng ta có thể biết được người được chúc thọ đang ở cấp bậc nào.
“Mừng thọ” hay “Chúc thọ” dùng cho người từ 60 tuổi trở lên. “Trung thọ” là từ 70 tuổi trở lên. “Thượng thọ” dùng cho người từ 80 tuổi trở lên. “Đại thọ” là từ 90 tuổi trở lên. Những lời chúc “Vạn Thọ”, “Trường Thọ” có thể ám chỉ những người sống trăm tuổi trở lên. Lời chúc thọ thường đi kèm với câu “Phúc như Đông Hải trường lưu thủy, Thọ tỷ Nam Sơn bất lão tùng”.
“Phúc như Đông Hải” nghĩa là phúc lộc dồi dào như nước biển Đông, luôn luôn đầy ắp. “Thọ tỷ Nam Sơn” gắn liền với điển tích xưa của Trung Quốc. Núi Nam Sơn là nơi mọc rất nhiều cây trúc, nhiều không đếm xuể. Vì vậy, nói thọ tỷ Nam Sơn là sống được nhiều tuổi như số trúc trên núi Nam Sơn vậy. Cả câu chúc mang ý nghĩa chúc phúc lộc dồi dào, trường thọ, sống lâu trăm tuổi.
Tranh mừng thọ bằng đồng hình ảnh ông tiên
Ngày nay, trong lễ mừng thọ, con cháu thường tặng tranh mừng thọ. Hình ảnh biểu trưng thường thấy trên tranh là ông bà, tóc bạc phơ, tay cầm gậy trường thọ và trái đào tiên, tượng trưng cho sự trường thọ, phúc lộc. Hình ảnh cây tùng và chim hạc cũng thường xuất hiện, ví như “tùng hạc diên niên”, thay cho lời chúc ông bà, cha mẹ sống lâu trăm tuổi.
