Nợ công là một vấn đề kinh tế quan trọng, ảnh hưởng đến sự phát triển và ổn định của mỗi quốc gia. Vậy Nợ Công Là Gì? Bài viết này sẽ giải thích chi tiết về khái niệm nợ công, các loại nợ công theo quy định pháp luật Việt Nam và nguyên tắc quản lý nợ công.
Theo Luật Quản lý nợ công năm 2017, nợ công được định nghĩa bao gồm:
- Nợ Chính phủ: Khoản nợ phát sinh từ các khoản vay trong nước và nước ngoài, được ký kết và phát hành nhân danh Nhà nước hoặc Chính phủ.
- Nợ được Chính phủ bảo lãnh: Khoản nợ do doanh nghiệp, ngân hàng chính sách của Nhà nước vay được Chính phủ bảo lãnh.
- Nợ chính quyền địa phương: Khoản nợ phát sinh do Ủy ban nhân dân cấp tỉnh vay.
Phân Loại Nợ Công
Nợ công được phân thành ba loại chính:
1. Nợ Chính phủ
- Nợ do Chính phủ phát hành công cụ nợ.
- Nợ do Chính phủ ký kết thỏa thuận vay trong nước và nước ngoài.
- Nợ của ngân sách trung ương vay từ quỹ dự trữ tài chính của Nhà nước, ngân quỹ nhà nước, quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách.
2. Nợ Được Chính Phủ Bảo Lãnh
- Nợ của doanh nghiệp được Chính phủ bảo lãnh.
- Nợ của ngân hàng chính sách của Nhà nước được Chính phủ bảo lãnh.
3. Nợ Chính Quyền Địa Phương
- Nợ do phát hành trái phiếu chính quyền địa phương.
- Nợ do vay lại vốn vay ODA, vay ưu đãi nước ngoài.
- Nợ của ngân sách địa phương vay từ ngân hàng chính sách của Nhà nước, quỹ dự trữ tài chính cấp tỉnh, ngân quỹ nhà nước và các khoản vay khác theo quy định của pháp luật về ngân sách nhà nước.
Nguyên Tắc Quản Lý Nợ Công
Quản lý nợ công dựa trên các nguyên tắc sau:
- Thống nhất và trách nhiệm: Nhà nước quản lý thống nhất về nợ công, đảm bảo việc thực thi trách nhiệm, quyền hạn của cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan đến quản lý nợ công.
- An toàn và ổn định: Kiểm soát chặt chẽ các chỉ tiêu an toàn nợ công, bảo đảm nền tài chính quốc gia an toàn, bền vững và ổn định kinh tế vĩ mô.
- Hiệu quả và đúng mục đích: Việc đề xuất, thẩm định, phê duyệt chủ trương vay, đàm phán, ký kết thỏa thuận vay và phát hành công cụ nợ, phân bổ và sử dụng vốn vay phải đúng mục đích, hiệu quả. Vay cho bù đắp bội chi ngân sách nhà nước chỉ được sử dụng cho đầu tư phát triển, không sử dụng cho chi thường xuyên.
- Trách nhiệm thực hiện: Bên vay, bên vay lại, đối tượng được Chính phủ bảo lãnh chịu trách nhiệm thực hiện đầy đủ, đúng hạn các nghĩa vụ liên quan đối với khoản vay, khoản vay lại, khoản vay được Chính phủ bảo lãnh.
- Minh bạch và chính xác: Bảo đảm chính xác, tính đúng, tính đủ nợ công; công khai, minh bạch trong quản lý nợ công và gắn với trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan trong quản lý nợ công.
Kết Luận
Nợ công là gì? Đó là tổng các khoản nợ của Chính phủ, các khoản nợ được Chính phủ bảo lãnh và nợ của chính quyền địa phương. Việc quản lý nợ công hiệu quả dựa trên các nguyên tắc chặt chẽ nhằm đảm bảo sự ổn định và phát triển bền vững của nền kinh tế. Việc hiểu rõ khái niệm và phân loại nợ công là rất quan trọng để theo dõi và đánh giá tình hình tài chính quốc gia.
