Nam tả nữ hữu, letterlijk “links de man, rechts de vrouw”, is een traditionele Vietnamese etiquette regel waarbij mannen links en vrouwen rechts staan. Deze regel is afgeleid van de Sino-Vietnamese woorden “tả” (links) en “hữu” (rechts). Het is een aloude Vietnamese gewoonte die wordt toegepast bij ceremonies zoals bruiloften, verlovingen en waarzeggerij.
Nam tả nữ hữu is een traditie die de Vietnamezen hebben overgenomen uit China. Het draait om de positionering van mannen en vrouwen tijdens ceremoniële activiteiten, in het dagelijks leven en zelfs in de inrichting van ruimtes.
Tijdens traditionele ceremonies wordt de regel nam tả nữ hữu strikt nageleefd. Mannen krijgen vaak een hogere, meer prominente plaats en worden beschouwd als vertegenwoordigers van het gezin en de maatschappij. Vrouwen hebben een lagere positie, maar worden ook gezien als essentieel. Door deze rangschikking draagt nam tả nữ hữu bij aan een evenwichtige en harmonieuze ceremonie, die de vereniging van de twee geslachten in de samenleving weerspiegelt.
Naast traditionele ceremonies wordt nam tả nữ hữu ook toegepast in het dagelijks leven van de Vietnamezen. Mannen worden vaak gezien als de belangrijkste kostwinner en beschermer van het gezin. Vrouwen spelen meestal een ondersteunende rol en zorgen voor de andere gezinsleden. Deze balans tussen mannen en vrouwen vormt de basis voor stabiliteit en harmonie binnen het gezin. Nam tả nữ hữu definieert een sociale orde waarin elk geslacht een belangrijke rol speelt en bijdraagt aan de ontwikkeling van de gemeenschap.
Bovendien komt nam tả nữ hữu tot uiting in de inrichting van ruimtes. Deze traditie richt zich op het plaatsen van objecten, afbeeldingen en kleuren volgens het principe van mannelijke en vrouwelijke balans. Openbare plaatsen, tempels en huizen hebben vaak een geordende indeling, die respect en aandacht toont voor de rollen en posities van mannen en vrouwen in de samenleving.
De betekenis van nam tả nữ hữu kan echter in de loop der tijd en met maatschappelijke veranderingen evolueren. Sommigen vinden dat het genderdiscriminatie kan creëren en de vrijheid en persoonlijke ontwikkeling van mannen en vrouwen kan beperken. Anderen handhaven en respecteren deze culturele waarde en zien het als een belangrijk onderdeel van het behoud van evenwicht en harmonie in de samenleving.
Nam tả nữ hữu is verbonden met het yin-yang principe in de oosterse filosofie. Volgens dit principe hebben alle dingen en verschijnselen twee tegenovergestelde maar met elkaar verbonden kanten, die elkaar voortbrengen en beheersen. “Nam tả nữ hữu” weerspiegelt de balans tussen contrasterende concepten zoals hard-zacht, actief-passief, groot-klein. De term “man” vertegenwoordigt vaak het yang-aspect, terwijl “vrouw” het yin-aspect vertegenwoordigt.
In de moderne maatschappij is de betekenis van “nam tả nữ hữu” echter afgenomen en kan het worden beschouwd als een traditionele gewoonte. Deze gewoonte blijft echter op een natuurlijke manier bestaan in verschillende aspecten van het hedendaagse sociale leven, hoewel met minder hiërarchische connotaties dan voorheen.
Tijdens de Chinese overheersing introduceerde China veel van hun gebruiken en gewoonten in Vietnam, waaronder de regel “nam tả nữ hữu”. De oorsprong van deze regel ligt in een oud Chinees verhaal over de schepping van hemel en aarde en alle dingen. Volgens de legende was Pangu de voorouder van de Chinezen. Hij was machtig en had ongeëvenaarde kracht. Voordat hij een god werd, veranderde zijn linkeroog in de Zonnegod en zijn rechteroog in de Maangod. Zijn andere lichaamsdelen veranderden in sterren, bergen, rivieren, tijgers… alles wat we vandaag de dag op aarde zien.
Uit deze legende ontstond de regel “nam tả nữ hữu”, die overeenkomt met de yin en yang van alle dingen… Waarbij de zon yang vertegenwoordigt en de maan yin. Een boek uit de tijd van de Drie Koninkrijken stelt: “De zon en de maan zijn voor de Chinezen creaties uit de ogen van Pangu. De Zonnegod is het linkeroog van Pangu en de Maangod is het rechteroog van Pangu. Dit is de oorsprong van de aloude Chinese traditie van ‘man links, vrouw rechts’.” Deze gewoonte past ook goed bij de levensfilosofie van de Ouden. Volgens de traditionele opvatting zijn de twee tegenovergestelde aspecten in alle dingen en verschijnselen yin en yang.
