Een clam is een algemene term voor een aantal tweekleppige weekdieren die leven in zout, brak en zoet water. De term “clam” heeft geen exacte biologische betekenis en wordt vaak gebruikt in de visserij en de culinaire wereld.
Het woord “clam” wordt op verschillende manieren gebruikt. In de Verenigde Staten kan het verwijzen naar alle tweekleppige weekdieren of specifiek naar soorten die zich ingraven in het zand, ter onderscheiding van soorten die zich vasthechten zoals oesters en mosselen, of soorten die kunnen zwemmen zoals sint-jakobsschelpen. In Groot-Brittannië heeft “clam” een engere betekenis en verwijst het naar specifieke soorten tweekleppige weekdieren.
Frankrijk heeft aparte namen voor verschillende soorten tweekleppige weekdieren, zoals “palourde” en “praire”. De term “clam” wordt in Frankrijk alleen gebruikt voor de Noord-Amerikaanse quahog. De quahog zelf zorgt ook voor verwarring, want quahog is de naam van de “hard clam” ( Mercenaria mercenaria), maar er bestaat ook een “ocean quahog”, de Arctica islandica. In Australië wordt de term “mussel” (mossel) vaak gebruikt als algemene term voor clam.
Sommige soorten, zoals de razor clam, giant clam (reuzenmossel) en geoduck (olifantsslurfmossel), dragen wel de naam “clam” maar worden in een ander artikel besproken.
Enkele veelvoorkomende clamsoorten:
1. Noord-Amerikaanse clams:
- Soft-shelled clam (Mya arenaria): Deze soort kan tot 15 cm groot worden en heeft een dunne, breekbare schelp. Het vlees is enigszins zanderig.
Opengewerkte clam schelp
- Hard-shelled clam (Mercenaria mercenaria): Kleiner dan de soft-shelled clam, met een maximale grootte van ongeveer 13 cm. De schelp is ovaalvormig en wit, zwart, bruin of lichtgrijs van kleur.
- Atlantic surf clam (Spisula solidissima): De grootste clamsoort met een zeer harde, crèmekleurige schelp. Kan 20-25 cm lang worden.
- Manila clam (Venerupis philippinarum): Oorspronkelijk afkomstig uit Japan, Korea en China. Dikke, ovale schelp van ongeveer 6 cm. Het vlees is vrij zoet en zacht.
2. Europese clams:
- Tapijtschelp (Venerupis decussata): Wordt beschouwd als een van de lekkerste clams. Maximaal ongeveer 7-8,5 cm groot.
- Goudtapijtschelp (Venerupis aurea): De schelp is meestal goudkleurig en kan tot 4,5 cm groot worden.
- Venusverrucosa (Venus verrucosa): De schelp is meestal bruin en ongeveer 7 cm groot.
3. Clams in zowel Europa als Amerika:
- Ocean quahog: Leeft ingegraven in fijn zand of modderig zand op een diepte van 15-100 m; groeit langzaam maar kan erg oud worden (meer dan 200 jaar).
4. Gekweekte clams:
- In de Verenigde Staten en Canada: De Manila clam wordt vaak gekweekt.
- In Europa: De Pullet-tapijtschelp (Venerupis pullustra) wordt vaak gekweekt.
Clams in de keuken:
Clams worden in veel verschillende gerechten gebruikt, zoals soepen, gestoomd, gebakken, gegrild…
Clam Chowder: Een populaire clamsoep in Noord-Amerika, met varianten zoals Manhattan clam chowder (met tomaten) en New England clam chowder (met melk en room).
Pipi – Een clamsoort in Australië:
Pipi (Donax deltoides) is een clamsoort die langs de Australische kust leeft. Het vlees van de pipi is zoet, licht vettig en stevig.
