Chằm chéo is een onmisbare smaakmaker in de maaltijden van de Thaise bevolking in de provincie Sơn La, Vietnam. Het wordt zorgvuldig bereid en gebruikt als dipsaus voor diverse gerechten zoals bamboe, kleefrijst, groenten en vis.
De smaak van chằm chéo is uniek, dankzij de combinatie van verschillende ingrediënten. Niet alleen de smaak, maar ook de naam wekt nieuwsgierigheid. “Chằm” betekent in het Thais dipsaus, terwijl “chéo” een mengsel is van zout, ve-tsin, knoflook, verse chilipepers, verse limoenblaadjes, korianderblaadjes en verse knoflookblaadjes. Een essentieel ingrediënt is mắc khén, een wilde peper uit de bergen. Alle ingrediënten worden geroosterd boven houtskool tot ze hun karakteristieke aroma afgeven. Vervolgens worden ze fijngehakt, gemalen en gemengd tot “chéo”. Om de dipsaus “chằm chéo” te maken, hoeft er alleen nog maar wat vissaus toegevoegd te worden en op smaak gebracht te worden. De smaak is uniek, aromatisch en heerlijk.
Ingrediënten voor Chằm Chéo, een typische Thaise smaakmaker
Naast de basis “chéo” heeft de Thaise bevolking in Sơn La ook creatieve variaties bedacht, zoals chéo tắp cáy (met kippenlever), chéo pá (met vis), chéo hòm pẻn (met koriander), chéo nặm xổm (met zure saus). Deze namen zijn afgeleid van de toegevoegde ingrediënten. Chằm chéo is er in droge en vloeibare vorm. De droge variant kan maandenlang in bladeren bewaard worden. Voor de vloeibare variant kan vissaus aan de ingrediënten toegevoegd worden, samen met suiker, smaakversterker, mắc khén poeder en een beetje limoensap. Roer alles goed door met eetstokjes. Elke variant heeft een eigen smaak en past bij specifieke gerechten.
Chằm chéo wordt al generaties lang doorgegeven binnen de Thaise gemeenschap. De kruiden werken als een medicijn, waardoor men geen buikpijn krijgt van rauw, licht gekookt of gegrild voedsel. Daarom is chằm chéo nog steeds een onmisbaar onderdeel van de Thaise maaltijd. In Sơn La wordt het vaak geserveerd aan gasten uit de laaglanden. Dit eenvoudige, maar typische gerecht uit de bergen laat een blijvende indruk achter met zijn rijke en authentieke smaak, net zo authentiek als de mensen uit de bergen. Bezoekers van Sơn La mogen zeker niet vergeten om een potje chằm chéo mee te nemen als souvenir.
