Latex is een complexe vloeistof, waarvan de samenstelling en eigenschappen variëren afhankelijk van het type. In essentie is latex een emulsie (melkachtige vloeistof) van rubberdeeltjes (gedispergeerde fase) in een vloeibaar dispersiemedium. Latex wordt gewonnen uit rubberbomen en er zijn twee hoofdtypen: natuurlijke rubberlatex (NR) en synthetische rubberlatex. Synthetische rubber omvat vele soorten, zoals polyisopreen (IR), polybutadieen (BR), styreen-butadieen copolymeer (SBR), ethyleen-propyleen copolymeer (EPDM), polyisobutyleen, polychloropreen (CR), acrylonitril-butadieen copolymeer, polyacrylaat, polyurethaan (PU) en polysilicone.
Elke rubbersoort heeft unieke technische eigenschappen vanwege de verschillen in hun moleculaire structuur. Dienovereenkomstig zijn er veel soorten synthetische rubberlatex. In de matrassenindustrie wordt echter voornamelijk SBR-latex gebruikt.
Natuurlijke rubberlatex (NR) wordt gewonnen uit rubberbomen, voornamelijk de Hevea Brasiliensis, door middel van tapping. De samenstelling van latex omvat:
- Gedispergeerde fase: rubberdeeltjes (polyisopreen) – gesynthetiseerd via een biologisch proces (gestuurd door enzymen). Hierdoor heeft polyisopreen superieure structurele eigenschappen: 100% cis-isomeer, hoog en uniform molecuulgewicht, sterke bindingen, etc. Het gehalte aan rubberdeeltjes varieert van 25-45%, afhankelijk van de fysiologie van de boom.
- Dispersiemedium: een vloeibaar serum met een complexe samenstelling, voornamelijk bestaande uit water (52-70%), eiwitten (2-3%), vetzuren en derivaten (1-2%), koolhydraten en heterosiden (ongeveer 1%), mineralen (0,3-0,7%).
Synthetische SBR-latex wordt gevormd door emulsiecopolymerisatie (een veelgebruikte methode voor polymeersynthese) van twee monomeren: styreen en butadieen. Het resulterende styreen-butadieen copolymeer heeft niet dezelfde superieure structurele eigenschappen als natuurlijk polyisopreen, d.w.z. een lagere mate van stereoregulariteit. Producten gemaakt van SBR-latex hebben lagere mechanische eigenschappen (treksterkte, elasticiteit, etc.). SBR-latex matrassen hebben een hogere mate van indrukking (door lagere elasticiteit). Door het lagere aantal zwakke chemische bindingen is de weerstand tegen veroudering (licht, ozon, temperatuur, etc.) echter beter dan bij natuurrubber. De samenstelling van SBR-latex is als volgt:
- Gedispergeerde fase: styreen-butadieen copolymeer deeltjes.
- Dispersiemedium: voornamelijk water en een kleine hoeveelheid katalysator voor de emulsiecopolymerisatie.
Producten (waaronder matrassen) gemaakt van natuurlijke rubberlatex hebben betere mechanische eigenschappen (treksterkte, elasticiteit, etc.) dan die gemaakt van synthetische latex. Aan de andere kant, vanwege de chemische structuur – met veel zwakke onverzadigde bindingen – zijn deze producten gevoeliger voor veroudering bij blootstelling aan licht, temperatuur, ozon, oplosmiddelen of benzine, etc. Daarom worden in het productieproces vaak additieven toegevoegd om dit nadeel te beperken. Dit nadeel is echter ook een voordeel vanuit milieuoogpunt, omdat natuurrubber sneller afbreekbaar is dan synthetisch rubber.
Een vergelijking van de technische en uiterlijke eigenschappen van latex matrassen laat zien dat 100% NR-matrassen een hogere elasticiteit, treksterkte en comfortniveau hebben dan 100% SBR-matrassen. 100% SBR-matrassen hebben echter een betere verouderingsbestendigheid en minder geur.
Natuurlijke rubberlatex heeft een lagere verouderingsbestendigheid dan synthetische latex, maar met de speciale formule van bijvoorbeeld Kymdan wordt een gemiddelde levensduur van 25 jaar bereikt, wat in de praktijk is bewezen en een verouderingsfactor van meer dan 0,86 heeft. Matrassen gemaakt van een mengsel van NR en SBR hebben gemiddelde eigenschappen in vergelijking met 100% NR of 100% SBR-matrassen.
