Mặt lưỡi cày là khuôn mặt có hình dáng tương tự lưỡi cày với phần xương hàm dưới dài và có xu hướng đẩy ra phía ngoài nhiều hơn bình thường. Cấu trúc này khiến tổng thể gương mặt mất đi sự cân đối và ảnh hưởng đến hoạt động ăn nhai, phát âm.
Một số đặc điểm rõ rệt của khuôn mặt lưỡi cày gồm:
- Cằm nhọn, chìa ra phía trước, chiều dài cằm lớn hơn 1/3 chiều dài khuôn mặt.
- Mặt gãy ở tại phần xương hàm khi nhìn nghiêng (giống như lưỡi cày).
- Góc hàm vuông vức, thô cứng.
- Đỉnh mũi – cằm – môi không nằm trên một đường thẳng.
- Gò má cao, đầy đặn.
- Trán cao, hẹp.
- Khi nhìn nghiêng, phần trán, má, môi thấp hơn so với phần cằm.
Đa số trường hợp mặt lưỡi cày đều xuất phát từ yếu tố di truyền. Bởi lẽ, sự phát triển và hình dáng xương hàm được quy định bởi gen di truyền. Vậy nên, trong gia đình có ông bà, bố mẹ sở hữu khuôn mặt lưỡi cày thì các con cũng có tỉ lệ dáng mặt này cao hơn bình thường.
Ngoài ra, khuôn mặt lưỡi cày cũng có thể xảy ra do một số nguyên nhân khác như:
- Thói quen xấu: Gặp phải ở những trẻ nhỏ hay có thói quen đẩy lưỡi, mút tay khiến cung răng bị thay đổi, ảnh hưởng đến dáng mặt.
- Khớp cắn ngược: Khiến hàm phát triển quá mức, đẩy về phía trước, cung răng và xương hàm lệch hẳn ra ngoài làm phá vỡ sự cân đối của khuôn mặt.
- Bệnh lý: Thường gặp như bệnh vẩu xương hàm dưới, thiếu phối hợp xương hàm dưới, lùi xương hàm trên, vẩu xương ổ răng dưới,… có thể gây biến dạng mặt, khiến nửa mặt dưới dài bất thường.
Để biết nguyên nhân gây ra tình trạng mặt lưỡi cày, bạn cần đến các cơ sở chuyên khoa răng hàm mặt để được chẩn đoán chính xác. Các phương pháp thăm khám có thể bao gồm: khám lâm sàng, chẩn đoán hình ảnh (X – quang, MRI) và xét nghiệm máu. Thông qua kết quả kiểm tra, bác sĩ có thể đánh giá được tình trạng cụ thể của người bệnh và xây dựng phác đồ điều trị phù hợp.
Trên phương diện thẩm mỹ, mặt lưỡi cày không phải là dáng mặt được yêu thích. Thậm chí, nhiều người cho rằng khuôn mặt lưỡi cày có thể “nhấn chìm” nét đẹp của tất cả ngũ quan. Từ đó khuôn mặt thiếu cân đối gây ra tâm lý tự ti, cản trở giao tiếp. Điều này làm mất đi các mối quan hệ và giảm cơ hội phát triển sự nghiệp.
Bên cạnh đó, khớp cắn của người có khuôn mặt lưỡi cày bị sai lệch gây ảnh hưởng đến sinh hoạt và sức khỏe. Phổ biến nhất là tình trạng răng va chạm vào môi khi ăn gây chảy máu. Thức ăn không được nhai kỹ dễ dẫn đến rối loạn tiêu hóa, hóc hoặc nghẹn khi ăn. Cung răng không khép kín gây khó khăn khi phát âm, giọng nói không chuẩn. Ngoài ra, sai lệch khớp cắn khiến việc vệ sinh, chăm sóc răng miệng không đảm bảo, tăng nguy cơ mắc bệnh lý răng miệng. Trong một số trường hợp nghiêm trọng, khớp cắn ngược có thể ảnh hưởng đến khớp thái dương hàm dẫn đến đau buốt nửa đầu hay gây ra các biến chứng trong bệnh lý tim mạch.