Vi bằng là văn bản do Thừa phát lại lập, ghi nhận sự kiện, hành vi có thật mà Thừa phát lại trực tiếp chứng kiến, được lập theo yêu cầu của cá nhân, cơ quan, tổ chức. Việc lập vi bằng phải tuân thủ theo quy định của Nghị định 08/2020/NĐ-CP ngày 08/01/2020 của Chính phủ về tổ chức và hoạt động của Thừa phát lại.
Vi bằng có giá trị pháp lý quan trọng, được sử dụng làm nguồn chứng cứ để Tòa án xem xét khi giải quyết các vụ việc dân sự, hành chính. Nó cũng là căn cứ để thực hiện các giao dịch giữa các cơ quan, tổ chức và cá nhân theo quy định của pháp luật. Tuy nhiên, vi bằng không thể thay thế các loại văn bản khác như văn bản công chứng, văn bản chứng thực hay văn bản hành chính. Vi bằng chỉ có giá trị chứng cứ, ghi nhận sự kiện đã diễn ra.
Hình ảnh minh họa: Thừa phát lại đang làm việc và lập vi bằng.
Có một số trường hợp Thừa phát lại không được phép lập vi bằng, nhằm đảm bảo tính khách quan, trung thực và đúng pháp luật. Cụ thể, Thừa phát lại không được lập vi bằng trong các trường hợp liên quan đến quyền lợi của bản thân và người thân thích; các trường hợp vi phạm an ninh quốc phòng, xâm phạm đời tư cá nhân; xác nhận nội dung trong hợp đồng, giao dịch thuộc phạm vi hoạt động công chứng, chứng thực; ghi nhận sự kiện để chuyển quyền sử dụng đất đai, tài sản không có giấy tờ chứng minh quyền sở hữu hợp pháp; ghi nhận các giao dịch trái pháp luật; ghi nhận sự kiện, hành vi của cán bộ, công chức đang thi hành công vụ; ghi nhận sự kiện không được trực tiếp chứng kiến và các trường hợp khác theo quy định của pháp luật. Việc tuân thủ các quy định này giúp đảm bảo vi bằng được sử dụng đúng mục đích và có giá trị pháp lý.
Theo quy định tại Nghị định 08/2020/NĐ-CP, có tổng cộng 9 trường hợp Thừa phát lại không được lập vi bằng. Điều này nhằm đảm bảo tính khách quan và tránh xung đột lợi ích. Việc xác định rõ các trường hợp này giúp cho hoạt động lập vi bằng diễn ra đúng quy định pháp luật, đảm bảo quyền lợi cho các bên liên quan. Việc hiểu rõ những trường hợp này rất quan trọng đối với cả Thừa phát lại và người yêu cầu lập vi bằng.