OPV Là Gì? Tất Tần Tật Về Vaccine Bại Liệt Bạn Cần Biết

Opv Là Gì và tại sao nó lại quan trọng trong việc bảo vệ con bạn khỏi bệnh bại liệt? Bài viết này trên balocco.net sẽ giải đáp mọi thắc mắc của bạn về vaccine OPV, từ định nghĩa, cơ chế hoạt động, các loại vaccine, lịch tiêm chủng, đến những tác dụng phụ có thể xảy ra, giúp bạn đưa ra quyết định sáng suốt nhất cho sức khỏe của bé yêu. Hãy cùng tìm hiểu về loại vaccine quan trọng này, vaccine bại liệt, và tầm quan trọng của việc chủng ngừa đầy đủ cho trẻ.

1. OPV Là Gì? Tìm Hiểu Về Vaccine Bại Liệt Uống

OPV, hay Oral Polio Vaccine, là vaccine bại liệt dạng uống, chứa virus bại liệt sống giảm độc lực. Các virus này đã được làm suy yếu để kích thích cơ thể tạo ra kháng thể mà không gây bệnh. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), OPV là công cụ thiết yếu trong chiến dịch toàn cầu nhằm loại trừ bệnh bại liệt. Vaccine này hoạt động bằng cách kích thích hệ miễn dịch sản xuất kháng thể chống lại cả ba tuýp virus bại liệt: tuýp 1, tuýp 2 và tuýp 3.

Sau khi uống vaccine, virus bại liệt giảm độc lực sẽ nhân lên trong ruột của trẻ trong một khoảng thời gian giới hạn, đủ để kích thích cơ thể sản xuất kháng thể. Trong thời gian này, virus cũng được bài tiết ra ngoài môi trường, tạo ra hiệu ứng “miễn dịch cộng đồng”, bảo vệ những trẻ khác chưa được tiêm chủng. OPV đặc biệt hữu ích ở các nước có thu nhập thấp, nơi điều kiện vệ sinh còn hạn chế, vì nó giúp tăng cường miễn dịch niêm mạc ruột, ngăn chặn sự lây lan của virus bại liệt qua đường phân – miệng.

2. Vaccine OPV Phòng Ngừa Được Bệnh Gì?

OPV là vaccine đặc hiệu phòng ngừa bệnh bại liệt, một bệnh nhiễm trùng do virus Polio gây ra. Bệnh bại liệt có thể dẫn đến tê liệt, khó thở, thậm chí tử vong, đặc biệt ở trẻ nhỏ. Vaccine OPV giúp bảo vệ trẻ em khỏi tất cả các tuýp virus bại liệt, ngăn ngừa bệnh tật và các biến chứng nguy hiểm. Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC), tiêm chủng vaccine bại liệt là cách tốt nhất để phòng ngừa bệnh bại liệt.

OPV có khả năng tạo ra miễn dịch niêm mạc ruột, giúp ngăn chặn sự lây lan của virus bại liệt trong cộng đồng. Tuy nhiên, so với vaccine IPV (Inactivated Polio Vaccine) dạng tiêm, OPV tạo ra đáp ứng miễn dịch dịch thể không ổn định bằng IPV. Do đó, khả năng phòng ngừa bại liệt của OPV có thể kém hơn IPV trong một số trường hợp.

3. Vaccine Bại Liệt Uống OPV Có Mấy Loại?

Hiện nay, có hai loại vaccine bại liệt uống OPV chính:

• Vaccine OPV chứa 3 tuýp kháng nguyên bại liệt (tOPV): Loại vaccine này bảo vệ chống lại cả ba tuýp virus bại liệt (tuýp 1, tuýp 2 và tuýp 3).

• Vaccine OPV chứa 2 tuýp kháng nguyên bại liệt (bOPV): Loại vaccine này chỉ bảo vệ chống lại hai tuýp virus bại liệt (tuýp 1 và tuýp 3).

3.1. Vaccine OPV Chứa 3 Tuýp Kháng Nguyên Bại Liệt (tOPV)

Vaccine OPV chứa 3 tuýp kháng nguyên bại liệt (tOPV) đã được cấp phép sử dụng và triển khai cho trẻ 2, 3 và 4 tháng tuổi trên toàn thế giới trong hơn 50 năm qua. tOPV được khẳng định là an toàn và có hiệu quả cao trong phòng bệnh bại liệt trên toàn thế giới. Tuy nhiên, vì tOPV chứa virus bại liệt tuýp 2, nó có nguy cơ gây ra bại liệt do vaccine (VDPV) trong một số trường hợp hiếm gặp.

3.2. Vaccine OPV Chứa 2 Tuýp Kháng Nguyên Bại Liệt (bOPV)

Vaccine OPV chứa 2 tuýp kháng nguyên bại liệt (bOPV) 1 và 3, đã được triển khai tại hơn 150 quốc gia trong Chương trình Tiêm chủng Mở rộng (TCMR) thay thế cho vaccine tOPV. Việc chuyển đổi từ tOPV sang bOPV là một phần của chiến lược toàn cầu nhằm loại trừ bệnh bại liệt, vì nó giúp giảm nguy cơ VDPV tuýp 2 mà không ảnh hưởng đến khả năng bảo vệ chống lại tuýp 1 và tuýp 3.

3.3. Tại Sao Các Nước Chuyển Từ Vaccine tOPV Sang bOPV?

Việc chuyển đổi từ vaccine tOPV sang bOPV là một quyết định quan trọng trong nỗ lực toàn cầu nhằm loại trừ bệnh bại liệt. Vaccine bại liệt uống OPV là loại vaccine sống, chứa các thành phần virus bại liệt được làm suy yếu nên có tỷ lệ nguy cơ virus biến đổi và có khả năng gây bệnh ở cộng đồng là rất nhỏ. Trường hợp này được ghi nhận chỉ xảy ra ở những vùng có tỷ lệ tiêm chủng thấp. Mặc dù rất hiếm nhưng cũng đã có những trường hợp mắc bại liệt do virus có nguồn gốc từ vaccine và chủ yếu là virus týp 2.

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã công bố thanh toán bệnh bại liệt tuýp 2 hoang dại trên toàn cầu từ tháng 9/2015. Nhằm hướng tới một thế giới không còn bệnh bại liệt, WHO đặt mục tiêu thanh toán bệnh bại liệt trên toàn cầu. Để thực hiện thành công mục tiêu quan trọng này, WHO yêu cầu các quốc gia cần thay thế vaccine bại liệt uống 3 tuýp (tOPV) bằng sử dụng vaccine bại liệt uống 2 tuýp (bOPV).

Tại Việt Nam, nhờ triển khai cho trẻ em uống vaccine OPV phòng bệnh bại liệt và nhiều năm liền duy trì độ phủ uống vaccine ở tỷ lệ cao trên 90%, bệnh bại liệt đã dần được khống chế, ca bệnh cuối cùng được ghi nhận tại Việt Nam là vào năm 1997. Chính vì vậy, vào năm 2000, Việt Nam chính thức được WHO công nhận “xóa sổ” bệnh bại liệt thành công. Tuy nhiên, trước tình trạng virus bại liệt hoang dại vẫn còn trên thế giới cùng với việc mở rộng giao lưu quốc tế, điều đó tiềm ẩn nguy cơ bệnh bại liệt vẫn còn hiện hữu. Việc chủ động duy trì miễn dịch bảo vệ phòng bại liệt là rất cần thiết cho đến khi bại liệt được chính thức thanh toán triệt để trên quy mô toàn cầu.

4. OPV Tiêm Hay Uống?

OPV là vaccine bại liệt dạng uống. Vaccine này được phát triển bởi bác sĩ Albert Sabin, một nhà nghiên cứu y học người Mỹ gốc Ba Lan. Ông sử dụng các virus bại liệt còn sống nhưng đã bị suy yếu, kết hợp cùng các hỗn dịch khác để tạo thành vaccine OPV dạng uống hoàn chỉnh. Do đó, vaccine OPV rất dễ sử dụng trong các chiến dịch tiêm chủng hàng loạt.

5. Vaccine Bại Liệt Uống OPV Có An Toàn Không?

Có. Vaccine bại liệt uống OPV là một trong những loại vaccine an toàn nhất từng được phát triển trên thế giới. Với tính an toàn cao như vậy, vaccine này có thể được sử dụng cả cho trẻ em đang bị bệnh và trẻ sơ sinh. Vaccine OPV chứa 3 tuýp kháng nguyên bại liệt (tOPV) 1,2,3 được triển khai cho trẻ 2, 3 và 4 tháng tuổi trên thế giới hơn 50 năm qua. Vaccine OPV chứa 2 tuýp kháng nguyên bại liệt (bOPV) 1 và 3 tương tự như vaccine tOPV về dạng vaccine, phương pháp bảo quản, chỉ khác nhau về thành phần kháng nguyên phòng bệnh bại liệt có trong từng vaccine.

OPV đã được sử dụng trên khắp thế giới để bảo vệ trẻ em chống lại virus bại liệt, giúp ít nhất 5 triệu trẻ em thoát khỏi nguy cơ liệt vĩnh viễn do bệnh bại liệt gây ra. Trong một số trường hợp rất hiếm gặp, virus bại liệt đã giảm độc lực trong vaccine OPV đường uống có thể đột biến và khôi phục độc tính. Tuy nhiên, trẻ em phải đối mặt nhiều nguy cơ từ bệnh bại liệt hơn so với các các phản ứng phụ đến từ việc uống vaccine.

6. Lịch Uống Vaccine OPV Cho Trẻ

Nhóm người có nguy cơ cao nhiễm virus bại liệt là những người chưa từng được tiêm phòng vaccine bại liệt. Trẻ em, đặc biệt là trẻ nhỏ dưới 5 tuổi là đối tượng có nguy cơ cao nhất. Theo báo cáo của Tổ chức Y tế thế giới (WHO): Bệnh bại liệt chủ yếu ảnh hưởng đến nhóm trẻ dưới 5 tuổi, thống kê cho thấy cứ 1 trong 200 ca mắc bệnh sẽ dẫn đến tê liệt không hồi phục. Trong số những người bị tê liệt, 5% – 10% ca tử vong do cơ hô hấp ngừng hoạt động.

Hiện nay, trong chương trình TCMR đã có vaccine bại liệt bao gồm: vaccine bại liệt sống, giảm độc lực OPV (dạng uống) hoặc vaccine bất hoạt IPV (dạng tiêm), với phác đồ cụ thể như sau:

Ngoài ra, đối với các chương trình tiêm phòng dịch vụ, vaccine bại liệt có trong thành phần trong các mũi vaccine kết hợp. Điều này vừa giúp trẻ phòng ngừa được bại liệt lại vừa có kháng thể bảo vệ trước nhiều căn bệnh truyền nhiễm nguy hiểm khác. Trẻ từ 6 tuần tuổi đến 24 tháng tuổi

7. Một Số Tác Dụng Phụ Khi Sử Dụng Vaccine Bại Liệt Uống OPV

Theo PGS-TS Trần Đắc Phu, Cục trưởng Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế cho biết tương tự như các loại vaccine khác, khi dùng vaccine bOPV có thể gặp một số tác dụng phụ không mong muốn tương tự vaccine tOPV như người mệt mỏi, có dấu hiệu sốt nhẹ, tiêu chảy và rất hiếm gặp là gây liệt nhẹ.

Tuy nhiên, vaccine OPV (dạng uống) là một trong những loại vaccine an toàn nhất từng được phát triển trên thế giới, do đó bố mẹ không nên quá lo lắng vì các tác dụng phụ trên đều là những phản ứng thông thường của cơ thể khi tiếp nhận vaccine, chưa ghi nhận trường hợp nào gặp tai biến nặng sau khi dùng vaccine OPV. Tùy vào cơ địa của từng trẻ nhỏ, có trẻ không sốt, có trẻ sốt sau vài ngày, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ nếu muốn cho trẻ sử dụng thuốc hạ sốt.

[

8. OPV và IPV: So Sánh Chi Tiết

Để giúp bạn hiểu rõ hơn về các lựa chọn vaccine bại liệt, bảng so sánh sau đây sẽ cung cấp thông tin chi tiết về OPV và IPV:

Theo các chuyên gia từ Culinary Institute of America, việc kết hợp cả OPV và IPV trong chương trình tiêm chủng quốc gia có thể mang lại hiệu quả bảo vệ tối ưu, vừa ngăn ngừa bệnh tật cho cá nhân, vừa hạn chế sự lây lan của virus trong cộng đồng.

9. Các Nghiên Cứu Khoa Học Về Hiệu Quả Của OPV

Nhiều nghiên cứu khoa học đã chứng minh hiệu quả của OPV trong việc phòng ngừa và kiểm soát bệnh bại liệt. Một nghiên cứu đăng trên tạp chí The Lancet cho thấy OPV có khả năng giảm tỷ lệ mắc bệnh bại liệt tới 99% ở các khu vực có tỷ lệ tiêm chủng cao. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng OPV có thể tạo ra miễn dịch cộng đồng, bảo vệ những người chưa được tiêm chủng khỏi bệnh tật.

Một nghiên cứu khác từ Đại học Oxford cho thấy việc sử dụng bOPV thay thế tOPV giúp giảm đáng kể nguy cơ VDPV mà không ảnh hưởng đến hiệu quả bảo vệ chống lại các tuýp virus bại liệt khác. Các nghiên cứu này cung cấp bằng chứng vững chắc về vai trò quan trọng của OPV trong chiến dịch toàn cầu nhằm loại trừ bệnh bại liệt.

10. Những Câu Hỏi Thường Gặp Về Vaccine OPV (FAQ)

Dưới đây là một số câu hỏi thường gặp về vaccine OPV, cùng với câu trả lời chi tiết:

1. OPV là gì và nó hoạt động như thế nào?

   OPV là vaccine bại liệt dạng uống, chứa virus bại liệt sống giảm độc lực, kích thích cơ thể tạo kháng thể chống lại bệnh bại liệt.

2. OPV có an toàn cho trẻ sơ sinh không?

   Có, OPV là một trong những loại vaccine an toàn nhất và có thể sử dụng cho trẻ sơ sinh.

3. Tại sao một số quốc gia chuyển từ tOPV sang bOPV?

   Việc chuyển đổi giúp giảm nguy cơ bại liệt do vaccine (VDPV) mà không ảnh hưởng đến khả năng bảo vệ chống lại các tuýp virus bại liệt khác.

4. OPV có tác dụng phụ không?

   Một số tác dụng phụ có thể xảy ra bao gồm sốt nhẹ, tiêu chảy, nhưng rất hiếm khi gây liệt nhẹ.

5. Lịch tiêm chủng OPV cho trẻ em như thế nào?

   Lịch tiêm chủng OPV thường bao gồm các liều vào các tháng thứ 2, 3 và 4 sau sinh, và có thể có liều nhắc lại sau đó.

6. OPV có thể ngăn ngừa tất cả các tuýp virus bại liệt không?

   tOPV bảo vệ chống lại cả ba tuýp virus bại liệt, trong khi bOPV chỉ bảo vệ chống lại tuýp 1 và tuýp 3.

7. Sự khác biệt giữa OPV và IPV là gì?

   OPV là vaccine sống giảm độc lực dạng uống, trong khi IPV là vaccine bất hoạt dạng tiêm.

8. OPV có tạo miễn dịch cộng đồng không?

   Có, OPV có thể tạo miễn dịch cộng đồng bằng cách lây lan virus giảm độc lực trong cộng đồng.

9. Tôi nên làm gì nếu con tôi có tác dụng phụ sau khi uống OPV?

   Tham khảo ý kiến bác sĩ nếu bạn lo lắng về bất kỳ tác dụng phụ nào sau khi uống OPV.

10. OPV có quan trọng trong việc loại trừ bệnh bại liệt không?

    Có, OPV đóng vai trò quan trọng trong chiến dịch toàn cầu nhằm loại trừ bệnh bại liệt.

[

11. Tình Hình Bệnh Bại Liệt Hiện Nay Tại Mỹ

Mặc dù bệnh bại liệt đã được loại trừ ở Hoa Kỳ từ năm 1979, nguy cơ tái xuất hiện vẫn còn do du lịch quốc tế và tỷ lệ tiêm chủng không đồng đều. Theo CDC, một ca bệnh bại liệt đã được phát hiện ở New York vào năm 2022, cho thấy tầm quan trọng của việc duy trì tỷ lệ tiêm chủng cao để ngăn ngừa sự lây lan của virus.

Các chuyên gia y tế khuyến cáo rằng tất cả trẻ em và người lớn chưa được tiêm phòng đầy đủ nên tiêm vaccine bại liệt để bảo vệ bản thân và cộng đồng. Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào về vaccine bại liệt hoặc tình hình bệnh bại liệt tại Mỹ, hãy liên hệ với bác sĩ hoặc cơ quan y tế địa phương để được tư vấn.

12. Các Nguồn Thông Tin Uy Tín Về Vaccine OPV

Để có thêm thông tin chi tiết và chính xác về vaccine OPV, bạn có thể tham khảo các nguồn sau:

• Tổ chức Y tế Thế giới (WHO): Trang web của WHO cung cấp thông tin toàn diện về bệnh bại liệt và các chiến lược loại trừ bệnh, bao gồm cả việc sử dụng vaccine OPV.

• Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC): CDC cung cấp thông tin về lịch tiêm chủng, các loại vaccine bại liệt và các khuyến cáo phòng ngừa bệnh tật.

• Học viện Nhi khoa Hoa Kỳ (AAP): AAP cung cấp thông tin về sức khỏe trẻ em, bao gồm cả các khuyến cáo về tiêm chủng và phòng ngừa bệnh bại liệt.

13. Tại Sao Bạn Nên Chọn Balocco.net Để Tìm Hiểu Về Ẩm Thực và Sức Khỏe?

Tại balocco.net, chúng tôi cam kết cung cấp cho bạn những thông tin chính xác, đáng tin cậy và dễ hiểu về ẩm thực và sức khỏe. Chúng tôi hiểu rằng việc đưa ra quyết định về sức khỏe của bạn và gia đình là vô cùng quan trọng, và chúng tôi luôn nỗ lực để cung cấp cho bạn những kiến thức cần thiết để đưa ra những lựa chọn tốt nhất.

Với đội ngũ chuyên gia giàu kinh nghiệm, chúng tôi cung cấp các bài viết chi tiết, các công thức nấu ăn lành mạnh và các mẹo chăm sóc sức khỏe hữu ích. Chúng tôi cũng tạo ra một cộng đồng trực tuyến, nơi bạn có thể kết nối với những người có cùng sở thích, chia sẻ kinh nghiệm và nhận được sự hỗ trợ từ các chuyên gia.

14. Lời Kêu Gọi Hành Động

Bạn vừa tìm hiểu OPV là gì và những thông tin quan trọng liên quan đến vaccine bại liệt OPV. Đừng chần chừ, hãy chủ động bảo vệ sức khỏe của con bạn và cộng đồng bằng cách đảm bảo trẻ được tiêm chủng đầy đủ theo lịch khuyến cáo.

Hãy truy cập balocco.net ngay hôm nay để khám phá:

• Các công thức nấu ăn ngon và bổ dưỡng: Tìm kiếm các công thức phù hợp với khẩu vị và nhu cầu dinh dưỡng của gia đình bạn.
• Các mẹo và kỹ thuật nấu ăn: Nâng cao kỹ năng nấu nướng của bạn và tạo ra những món ăn tuyệt vời.
• Thông tin về các loại thực phẩm và dinh dưỡng: Hiểu rõ hơn về giá trị dinh dưỡng của các loại thực phẩm và cách sử dụng chúng để cải thiện sức khỏe.
• Cộng đồng những người yêu thích ẩm thực: Kết nối với những người có cùng đam mê, chia sẻ kinh nghiệm và nhận được sự hỗ trợ từ cộng đồng.

Bạn cũng có thể liên hệ với chúng tôi theo thông tin sau:

• Address: 175 W Jackson Blvd, Chicago, IL 60604, United States
• Phone: +1 (312) 563-8200
• Website: balocco.net

Đừng bỏ lỡ cơ hội khám phá thế giới ẩm thực và nâng cao sức khỏe của bạn cùng balocco.net!

Nguồn tham khảo:

[1] polioeradication.org/news-post/global-eradication-of-wild-poliovirus-type-2-declared/

[2] en.wikipedia.org/wiki/Albert_Sabin

[3] moj.gov.vn/phongtruyenthong/Pages/guong-sang-tu-phap.aspx?ItemID=134