Bạn đã bao giờ tự hỏi làm thế nào một món hàng bạn đặt mua trực tuyến có thể đến tay bạn nhanh chóng và thuận tiện đến vậy chưa? Đằng sau sự đơn giản đó là cả một hệ thống phức tạp và phối hợp nhịp nhàng, đảm bảo sản phẩm từ nhà sản xuất đến tay người tiêu dùng một cách hiệu quả nhất. Hệ thống đó chính là logistics, một ngành đóng vai trò then chốt trong nền kinh tế hiện đại. Vậy Logistic Là Ngành Gì? Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn cái nhìn toàn diện về ngành logistics, từ khái niệm cơ bản đến các hoạt động, cơ hội nghề nghiệp và những tố chất cần có để thành công trong lĩnh vực này.
Logistics và Quản lý chuỗi cung ứng (Logistics and Supply Chain Management) là một chuỗi các hoạt động liên kết chặt chẽ với nhau, tạo thành một mạng lưới để đưa sản phẩm và dịch vụ từ khâu sản xuất đến tay người tiêu dùng cuối cùng. Hiểu một cách đơn giản, logistics đảm bảo vòng đời của sản phẩm và hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp diễn ra suôn sẻ và đạt hiệu quả cao nhất. Nó không chỉ đơn thuần là vận chuyển hàng hóa, mà còn bao gồm nhiều công đoạn khác nhau, từ lập kế hoạch, triển khai đến kiểm soát dòng chảy hàng hóa và thông tin.
Các Hoạt Động Chính Của Ngành Logistics
Ngành logistic là ngành bao gồm một loạt các hoạt động đa dạng, đảm bảo hàng hóa được vận chuyển, lưu trữ và phân phối một cách tối ưu. Dưới đây là các hoạt động chính trong lĩnh vực logistics:
Hoạt động Vận tải
Vận tải là hoạt động cốt lõi của logistics, bao gồm việc di chuyển hàng hóa từ điểm này đến điểm khác bằng nhiều phương thức khác nhau như đường bộ, đường biển, đường hàng không và đường sắt. Vận tải hiệu quả giúp doanh nghiệp tiết kiệm chi phí, đảm bảo thời gian giao hàng và mở rộng phạm vi kinh doanh.
Hoạt động Kho bãi
Kho bãi đóng vai trò quan trọng trong việc lưu trữ và bảo quản hàng hóa trước khi chúng được phân phối đến người tiêu dùng hoặc các giai đoạn tiếp theo của chuỗi cung ứng. Quản lý kho bãi hiệu quả giúp doanh nghiệp kiểm soát hàng tồn kho, giảm thiểu rủi ro hư hỏng và tối ưu hóa không gian lưu trữ.
Hoạt động Quản lý tồn kho
Quản lý tồn kho là quá trình theo dõi và kiểm soát số lượng hàng hóa được lưu trữ trong kho. Mục tiêu của quản lý tồn kho là đảm bảo doanh nghiệp có đủ hàng hóa để đáp ứng nhu cầu của khách hàng, đồng thời tránh tình trạng tồn kho quá nhiều gây lãng phí và tăng chi phí lưu trữ.
Hoạt động Xử lý đơn hàng
Xử lý đơn hàng bao gồm các hoạt động từ khi nhận đơn hàng từ khách hàng đến khi giao hàng thành công. Hoạt động này bao gồm xác nhận đơn hàng, chuẩn bị hàng hóa, đóng gói, vận chuyển và theo dõi đơn hàng.
Hoạt động Thông tin và Truyền thông
Thông tin và truyền thông đóng vai trò quan trọng trong việc kết nối và phối hợp các hoạt động logistics. Hệ thống thông tin logistics giúp doanh nghiệp theo dõi hàng hóa, quản lý vận tải, kho bãi và các hoạt động khác một cách hiệu quả.
Các Hoạt Động Gia Tăng Giá Trị
Ngoài các hoạt động chính, logistics còn bao gồm các dịch vụ gia tăng giá trị khác như:
- Đóng gói và dán nhãn: Đảm bảo hàng hóa được đóng gói đúng quy cách và có nhãn mác đầy đủ, giúp bảo vệ hàng hóa trong quá trình vận chuyển và dễ dàng nhận diện.
- Lắp ráp và cài đặt: Đối với một số sản phẩm phức tạp, logistics có thể bao gồm dịch vụ lắp ráp và cài đặt tại địa điểm của khách hàng.
- Xử lý hàng hóa trả lại: Quản lý quá trình thu hồi và xử lý hàng hóa bị trả lại từ khách hàng, bao gồm kiểm tra, sửa chữa, tái chế hoặc tiêu hủy.
Cơ Hội Nghề Nghiệp Rộng Mở Trong Ngành Logistics
Ngành logistic là ngành đang phát triển mạnh mẽ tại Việt Nam và trên toàn thế giới, kéo theo nhu cầu lớn về nguồn nhân lực chất lượng cao. Sinh viên tốt nghiệp ngành Logistics và Quản lý chuỗi cung ứng có thể làm việc ở nhiều vị trí khác nhau trong các loại hình doanh nghiệp, từ các công ty sản xuất, thương mại, dịch vụ logistics đến các tập đoàn đa quốc gia.
Các vị trí phổ biến trong ngành logistics bao gồm:
- Nhân viên/Chuyên viên Logistics: Thực hiện các công việc liên quan đến vận tải, kho bãi, quản lý tồn kho, xử lý đơn hàng và các hoạt động logistics khác.
- Chuyên viên Quản lý chuỗi cung ứng: Tham gia vào việc lập kế hoạch, triển khai và quản lý toàn bộ chuỗi cung ứng của doanh nghiệp, từ khâu mua hàng, sản xuất đến phân phối.
- Nhân viên/Chuyên viên Xuất nhập khẩu: Chịu trách nhiệm về các hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa, bao gồm thủ tục hải quan, vận tải quốc tế và các vấn đề liên quan đến thương mại quốc tế.
- Nhân viên/Quản lý Kho vận: Quản lý hoạt động kho bãi, đảm bảo hàng hóa được lưu trữ và bảo quản đúng cách, tối ưu hóa quy trình kho vận.
- Nhân viên/Quản lý Vận tải: Điều phối và quản lý hoạt động vận tải hàng hóa, lựa chọn phương thức vận tải phù hợp, tối ưu hóa chi phí vận chuyển.
- Chuyên viên Tư vấn Logistics và Chuỗi cung ứng: Cung cấp dịch vụ tư vấn cho các doanh nghiệp về các giải pháp logistics và quản lý chuỗi cung ứng hiệu quả.
Với kinh nghiệm và năng lực chuyên môn, bạn có thể thăng tiến lên các vị trí quản lý cấp cao như:
- Giám đốc Logistics
- Giám đốc Chuỗi cung ứng
- Trưởng phòng Logistics
- Trưởng phòng Mua hàng
- Quản lý dự án Logistics
Mức Lương Hấp Dẫn Của Ngành Logistics
Logistic là ngành có mức lương khá hấp dẫn và cạnh tranh so với mặt bằng chung của thị trường lao động. Mức lương trong ngành logistics phụ thuộc vào nhiều yếu tố như vị trí công việc, kinh nghiệm, năng lực, quy mô doanh nghiệp và địa điểm làm việc.
Đối với sinh viên mới ra trường và ít kinh nghiệm, mức lương khởi điểm có thể dao động từ 5 đến 9 triệu đồng/tháng. Khi có kinh nghiệm và thăng tiến lên các vị trí cao hơn, mức lương có thể tăng lên đáng kể, từ 15 triệu đến 30 triệu đồng/tháng hoặc cao hơn nữa, đặc biệt là ở các tập đoàn đa quốc gia hoặc các vị trí quản lý cấp cao.
Những Tố Chất Cần Có Để Thành Công Trong Ngành Logistics
Để thành công trong ngành logistic là ngành đầy thách thức và năng động này, bạn cần trang bị cho mình những tố chất sau:
- Năng động, nhạy bén và tư duy logic: Logistics đòi hỏi sự nhanh nhạy trong việc nắm bắt thông tin, giải quyết vấn đề và đưa ra quyết định kịp thời. Tư duy logic tốt giúp bạn phân tích và tối ưu hóa các quy trình logistics.
- Khả năng lập kế hoạch và sắp xếp công việc: Ngành logistics liên quan đến nhiều hoạt động phức tạp và đòi hỏi sự phối hợp nhịp nhàng. Khả năng lập kế hoạch và sắp xếp công việc khoa học giúp bạn quản lý thời gian và công việc hiệu quả.
- Kỹ năng giao tiếp và làm việc nhóm: Làm việc trong ngành logistics thường xuyên phải giao tiếp và phối hợp với nhiều đối tác, đồng nghiệp và khách hàng. Kỹ năng giao tiếp tốt và khả năng làm việc nhóm hiệu quả là yếu tố quan trọng để thành công.
- Khả năng chịu áp lực cao: Ngành logistics thường xuyên đối mặt với áp lực về thời gian, chi phí và yêu cầu của khách hàng. Khả năng chịu áp lực cao và giữ bình tĩnh trong các tình huống căng thẳng là rất cần thiết.
- Kỹ năng ngoại ngữ và tin học: Trong bối cảnh hội nhập quốc tế, kỹ năng ngoại ngữ, đặc biệt là tiếng Anh, và tin học văn phòng là những lợi thế lớn trong ngành logistics.
- Tinh thần trách nhiệm và đạo đức nghề nghiệp: Logistics liên quan đến việc quản lý và vận chuyển hàng hóa có giá trị. Tinh thần trách nhiệm cao và đạo đức nghề nghiệp giúp bạn đảm bảo tính chính xác, an toàn và trung thực trong công việc.
Học Ngành Logistics Ở Đâu?
Hiện nay, có rất nhiều trường đại học và cao đẳng trên cả nước đào tạo ngành Logistics và Quản lý chuỗi cung ứng. Bạn có thể lựa chọn các trường có uy tín và chất lượng đào tạo tốt, phù hợp với điều kiện và mục tiêu của bản thân.
Một số trường đại học nổi bật đào tạo ngành Logistics và Quản lý chuỗi cung ứng tại Việt Nam bao gồm:
- Đại học Quốc tế Hồng Bàng (HIU)
- Đại học Kinh tế Quốc dân (NEU)
- Đại học Ngoại thương (FTU)
- Đại học Giao thông Vận tải (UTC)
- Đại học Bách khoa TP.HCM (HCMUT)
- Đại học Kinh tế TP.HCM (UEH)
Khi lựa chọn trường học, bạn nên tìm hiểu kỹ về chương trình đào tạo, đội ngũ giảng viên, cơ sở vật chất, cơ hội thực tập và việc làm sau khi tốt nghiệp. Đặc biệt, nếu bạn mong muốn làm việc trong môi trường quốc tế, hãy ưu tiên các chương trình đào tạo song ngữ hoặc chương trình liên kết quốc tế.
Kết Luận
Hy vọng bài viết này đã giúp bạn hiểu rõ hơn về logistic là ngành gì và những tiềm năng phát triển của ngành này trong tương lai. Với sự phát triển của thương mại điện tử và toàn cầu hóa, ngành logistics sẽ tiếp tục đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế và mang đến nhiều cơ hội hấp dẫn cho những ai đam mê và có năng lực. Nếu bạn có những tố chất phù hợp và yêu thích lĩnh vực này, ngành Logistics và Quản lý chuỗi cung ứng sẽ là một lựa chọn nghề nghiệp đầy hứa hẹn.
