Loét Dạ Dày Là Gì? Hãy cùng balocco.net khám phá nguyên nhân, triệu chứng, cách điều trị và phòng ngừa bệnh loét dạ dày để bảo vệ sức khỏe hệ tiêu hóa của bạn. Với những thông tin chi tiết và hữu ích, bạn sẽ có cái nhìn toàn diện về bệnh loét dạ dày và biết cách chăm sóc bản thân một cách tốt nhất. Đồng thời, balocco.net còn cung cấp những công thức nấu ăn lành mạnh, tốt cho người bệnh dạ dày, giúp bạn cải thiện tình trạng sức khỏe một cách tự nhiên.
1. Loét Dạ Dày Là Gì?
Loét dạ dày là tình trạng niêm mạc dạ dày bị tổn thương, viêm loét, dẫn đến các vết loét hở trên bề mặt niêm mạc. Các vết loét này có thể gây ra nhiều triệu chứng khó chịu, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh.
Theo BS.CKI Huỳnh Văn Trung – Trung tâm Nội soi & Phẫu thuật nội soi tiêu hóa – BVĐK Tâm Anh, viêm loét dạ dày, đặc biệt là viêm loét có nhiễm khuẩn Helicobacter Pylori làm tăng nguy cơ gây ung thư dạ dày.
Hiểu rõ về nguyên nhân, triệu chứng và biến chứng của bệnh sẽ giúp bạn chủ động thăm khám, điều trị và phòng ngừa bệnh hiệu quả hơn.
2. Các Giai Đoạn Phát Triển Của Loét Dạ Dày?
Loét dạ dày thường được chia thành hai giai đoạn chính: cấp tính và mãn tính.
2.1. Loét Dạ Dày Cấp Tính
Đặc điểm của loét dạ dày cấp tính là các triệu chứng xuất hiện đột ngột, rõ rệt và diễn tiến nhanh chóng trong thời gian ngắn. Nếu được phát hiện và điều trị kịp thời, bệnh có thể chữa khỏi hoàn toàn. Tuy nhiên, nhiều người thường bỏ qua các triệu chứng ban đầu, khiến bệnh tình trở nên phức tạp hơn.
2.2. Loét Dạ Dày Mãn Tính
Loét dạ dày cấp tính nếu không được điều trị đúng cách có thể dẫn đến tình trạng viêm loét kéo dài, chuyển sang giai đoạn mãn tính. Ở giai đoạn này, các tổn thương lan rộng, khó điều trị hơn và có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm như viêm teo, chuyển sản ruột, hẹp môn vị, xuất huyết, thủng dạ dày, ung thư dạ dày, viêm nhiễm các cơ quan lân cận.
3. Nguyên Nhân Nào Gây Ra Loét Dạ Dày?
Loét dạ dày có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra. Dưới đây là hai nguyên nhân phổ biến nhất:
3.1. Nhiễm Vi Khuẩn Helicobacter Pylori (H. pylori)
Nhiễm H. pylori là nguyên nhân hàng đầu gây loét dạ dày. Vi khuẩn này xâm nhập vào dạ dày, trú ngụ trong lớp nhầy bảo vệ niêm mạc, tiết ra độc tố làm tổn thương niêm mạc, ức chế sản xuất yếu tố bảo vệ niêm mạc, dẫn đến hình thành các vết loét. Theo nghiên cứu từ Đại học Y khoa Johns Hopkins năm 2023, khoảng 60% dân số thế giới nhiễm H. pylori.
3.2. Sử Dụng Thuốc Chống Viêm Không Steroid (NSAID) Lâu Dài
Việc sử dụng các loại thuốc NSAID như ibuprofen, naproxen, diclofenac trong thời gian dài có thể gây tổn thương cho dạ dày. Các loại thuốc này ức chế quá trình tổng hợp prostaglandin, làm giảm hiệu quả bảo vệ niêm mạc dạ dày, khiến dạ dày dễ bị viêm loét.
Ngoài hai nguyên nhân trên, loét dạ dày còn có thể do các yếu tố ít gặp hơn như:
- Tăng tiết axit trong dạ dày: Có thể do yếu tố di truyền, hút thuốc lá, căng thẳng hoặc tiêu thụ một số loại thực phẩm nhất định.
- Hội chứng Zollinger-Ellison: Một tình trạng hiếm gặp gây ra sự dư thừa axit trong dạ dày.
4. Ai Là Đối Tượng Dễ Mắc Loét Dạ Dày?
Loét dạ dày có thể xảy ra ở bất kỳ ai. Tuy nhiên, bệnh thường gặp nhất ở những người trên 50 tuổi. Ngoài ra, những người có các yếu tố nguy cơ sau đây dễ mắc bệnh hơn:
4.1. Hút Thuốc Lá và Uống Rượu/Các Thức Uống Có Cồn Thường Xuyên
Thuốc lá chứa nhiều chất độc hại làm suy yếu cơ chế bảo vệ dạ dày, khiến cơ quan này dễ bị tổn thương. Rượu làm chậm quá trình lành vết loét, đồng thời kích thích tiết axit, tạo ra các vết loét mới.
4.2. Căng Thẳng, Lo Lắng Kéo Dài
Tình trạng căng thẳng, lo lắng kéo dài có thể khiến dịch vị ở dạ dày tiết ra liên tục, ảnh hưởng lớn đến hoạt động của dạ dày, tăng nguy cơ hình thành vết loét.
4.3. Chế Độ Ăn Uống, Sinh Hoạt Không Điều Độ, Thiếu Khoa Học
Thường xuyên bỏ bữa sáng, thức khuya, ăn uống không đúng giờ, lười vận động là những thói quen xấu làm tăng nguy cơ loét dạ dày. Theo một nghiên cứu của Đại học Harvard năm 2024, những người bỏ bữa sáng thường xuyên có nguy cơ mắc các bệnh về dạ dày cao hơn 20% so với những người ăn sáng đầy đủ.
5. Triệu Chứng Thường Gặp Của Loét Dạ Dày Là Gì?
Các triệu chứng của loét dạ dày rất đa dạng. Triệu chứng phổ biến nhất là cảm giác nóng rát, cồn cào và đau ở vùng bụng trên rốn (đau vùng thượng vị). Cơn đau thường dữ dội hơn khi dạ dày trống rỗng. Tùy vào mức độ bệnh, cơn đau có thể kéo dài từ vài phút đến vài giờ.
Các dấu hiệu và triệu chứng phổ biến khác của bệnh bao gồm:
- Đầy hơi, khó tiêu
- Buồn nôn hoặc nôn
- Dễ cảm thấy no khi ăn hoặc không muốn ăn vì cơn đau
- Ợ hơi, ợ chua hoặc trào ngược axit
- Khó ngủ, ngủ không ngon giấc
- Cơ thể mệt mỏi, suy nhược
- Đi cầu phân đen hoặc có máu
- Sụt cân
Nếu bạn có bất kỳ triệu chứng nào kể trên, hãy trao đổi với bác sĩ. Các triệu chứng ban đầu có thể nhẹ, nhưng nếu không được điều trị kịp thời, chúng có thể trở nên trầm trọng hơn và ảnh hưởng đến cuộc sống của bạn.
6. Biến Chứng Nguy Hiểm Của Loét Dạ Dày
Loét dạ dày ở giai đoạn cấp tính thường không quá đáng ngại và có thể chữa trị khỏi bằng các biện pháp phù hợp. Tuy nhiên, khi đã chuyển sang giai đoạn mãn tính, bệnh rất khó điều trị hoàn toàn và có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm, đe dọa tính mạng người bệnh. Các biến chứng có thể gặp phải bao gồm:
- Xuất huyết tiêu hóa: Một trong những biến chứng thường gặp nhất của loét dạ dày. Tình trạng này có thể khiến người bệnh mất máu, gây chóng mặt, da nhợt nhạt, nôn ra máu hoặc phân có màu đen.
- Thủng dạ dày: Vết loét lâu ngày có thể khiến dạ dày bị thủng, gây ra hiện tượng đau bụng đột ngột, dữ dội.
- Hẹp môn vị: Môn vị là vị trí nằm ở cuối dạ dày, nơi tiếp nối với hành tá tràng. Viêm loét dạ dày có thể hình thành các mô viêm xơ ở vị trí này, ngăn cản quá trình vận chuyển thức ăn trong hệ tiêu hóa. Một số triệu chứng thường gặp của hẹp môn vị là nôn ói, bụng óc ách thức ăn cũ và sụt cân nhanh.
- Ung thư dạ dày: Loét dạ dày là một trong những yếu tố nguy cơ hình thành các khối u ác tính ở dạ dày.
7. Làm Thế Nào Để Chẩn Đoán Loét Dạ Dày?
Để chẩn đoán loét dạ dày, bác sĩ sẽ hỏi bạn về các triệu chứng bạn đang gặp phải và thời gian diễn ra chúng. Bác sĩ cũng sẽ xem xét tiền sử bệnh và các loại thuốc (kê đơn hoặc không kê đơn) bạn đang sử dụng.
Sau đó, bác sĩ có thể chỉ định thực hiện một số xét nghiệm cần thiết để xác định tình trạng loét ở dạ dày và chẩn đoán nguyên nhân gây bệnh.
7.1. Nội Soi Dạ Dày
Hiện nay, nội soi dạ dày là phương pháp hiệu quả nhất và được áp dụng rộng rãi trong chẩn đoán loét dạ dày. Thông qua nội soi, bác sĩ sẽ có cái nhìn trực quan về tình trạng bên trong dạ dày, đánh giá chính xác tình trạng bệnh, vị trí tổn thương để đưa ra hướng điều trị tốt nhất.
Hơn nữa, trong quá trình nội soi, bác sĩ có thể can thiệp điều trị cầm máu các ổ loét dạ dày, sinh thiết quanh vị trí tổn thương để xác định sơ bộ tình trạng nhiễm khuẩn HP hoặc các vấn đề nghi ngờ khác.
Một điều cần lưu ý là vi khuẩn HP có thể lây lan trong quá trình nội soi do việc sử dụng các máy nội soi chung cho nhiều người bệnh (mặc dù điều này rất hiếm). Do đó, khi muốn nội soi dạ dày, bạn nên đến các cơ sở y tế uy tín, có quy trình kiểm soát nhiễm khuẩn chặt chẽ, rõ ràng để đảm bảo an toàn, tránh lây nhiễm.
Bệnh viện đa khoa Tâm Anh là đơn vị đáp ứng tiêu chuẩn Quốc tế về mức độ an toàn phòng ngừa lây nhiễm chéo trong bệnh viện. Bệnh viện sở hữu Khoa Kiểm soát nhiễm khuẩn có trách nhiệm xử lý, bảo quản thiết bị, dụng cụ y tế luôn vô khuẩn trước khi sử dụng cho người bệnh.
7.2. Xét Nghiệm Kiểm Tra Nhiễm Khuẩn HP Khác
Ngoài nội soi dạ dày, để xác định xem vi khuẩn HP có tồn tại trong cơ thể hay không, bác sĩ có thể chỉ định thực hiện một số xét nghiệm khác như:
- Xét nghiệm máu: Tìm kháng thể kháng HP.
- Xét nghiệm phân: Tìm vi khuẩn HP trong phân.
- Xét nghiệm hơi thở: Phát hiện vi khuẩn HP thông qua hơi thở.
8. Phương Pháp Điều Trị Loét Dạ Dày Hiệu Quả
Tùy theo nguyên nhân gây loét, bác sĩ sẽ lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp. Quan trọng nhất là bạn cần đi khám sớm ngay khi có các biểu hiện bất thường. Khám chữa càng sớm, cơ hội khỏi bệnh càng cao.
8.1. Điều Trị Nội Khoa Loét Dạ Dày
Nếu tình trạng loét là do nhiễm khuẩn HP gây ra, bác sĩ có thể chỉ định điều trị theo phác đồ tiệt trừ vi khuẩn Helicobacter pylori. Hiện nay, do vấn đề kháng thuốc lan rộng, phác đồ tiệt trừ HP phổ biến nhất là phác đồ 4 thuốc có Bismuth hoặc có Levofloxacin.
Bên cạnh đó, bạn cũng được yêu cầu ngưng sử dụng tất cả các thuốc NSAID (nếu có thể) để đẩy nhanh quá trình phục hồi.
Trong quá trình điều trị, bạn có thể gặp một số tác dụng phụ của thuốc như buồn nôn, chóng mặt, đau đầu, tiêu chảy, đau bụng. Những tác dụng phụ này thường là tạm thời và sẽ biến mất sau khi kết thúc liệu trình điều trị. Tuy nhiên, nếu gặp phải các tác dụng phụ gây khó chịu cực độ, bạn nên trao đổi với bác sĩ để xem xét thay đổi liệu trình điều trị.
Khi được điều trị đúng cách, các triệu chứng của loét dạ dày sẽ nhanh chóng thuyên giảm. Dù vậy, bạn vẫn cần tiếp tục sử dụng thuốc theo hướng dẫn của bác sĩ, không tự ý giảm liều hoặc ngưng uống thuốc. Điều này nhằm đảm bảo rằng vi khuẩn HP được loại bỏ hoàn toàn, ngăn ngừa tình trạng nhờn, kháng thuốc.
8.2. Điều Trị Phẫu Thuật Loét Dạ Dày
Trong một số trường hợp hiếm gặp, bác sĩ có thể chỉ định phẫu thuật để điều trị tình trạng loét dạ dày phức tạp. Đó là khi điều trị nội khoa không đem lại hiệu quả tích cực, vết loét không lành lại hoặc thường xuyên tái phát ở vị trí cũ, hoặc khi loét đã gây các biến chứng như chảy máu, thủng dạ dày, hẹp môn vị ngăn cản thức ăn đi xuống ruột non.
9. Phòng Tránh Loét Dạ Dày Như Thế Nào?
Xây dựng chế độ ăn uống và sinh hoạt khoa học hơn có thể làm giảm nguy cơ phát triển loét dạ dày. Những người có nguy cơ cao bị loét dạ dày nên bổ sung các loại thực phẩm sau trong khẩu phần hàng ngày:
- Trái cây và rau quả: Ăn nhiều trái cây và rau quả là chìa khóa để nâng cao sức khỏe hệ tiêu hóa. Rau củ quả giàu chất chống oxy hóa, chứa các thành phần có khả năng chống viêm, bảo vệ tế bào và giúp lớp niêm mạc dạ dày khỏe mạnh.
- Chất xơ: Chế độ ăn giàu chất xơ hòa tan (có trong yến mạch, đậu Hà Lan, táo, cà rốt, lúa mạch) có thể làm giảm nguy cơ phát triển các vết loét ở dạ dày.
- Probiotics (Lợi khuẩn): Probiotics đã được chứng minh là có thể cải thiện các triệu chứng khó tiêu và làm giảm tác dụng phụ của thuốc kháng sinh. Bổ sung các thực phẩm chứa lợi khuẩn (sữa chua, kim chi, kefir, tempeh) có thể ngăn ngừa tình trạng nhiễm trùng.
- Vitamin C: Vitamin C là chất chống oxy hóa mạnh mẽ, đem lại hiệu quả tốt trong việc giúp diệt trừ vi khuẩn HP, đặc biệt là khi dùng liều lượng thích hợp. Trái cây họ cam quýt, các loại đậu, cà chua, cải bó xôi, bông cải xanh, cải xoăn là những thực phẩm chứa hàm lượng vitamin C cao.
- Kẽm: Vi chất dinh dưỡng này giúp duy trì hệ thống miễn dịch khỏe mạnh và chữa lành vết thương. Hàu, thịt bò, các loại đậu, hạt, cải bó xôi chứa hàm lượng kẽm cao.
- Selenium: Selen là dưỡng chất có tác dụng làm giảm nguy cơ biến chứng nhiễm trùng và thúc đẩy quá trình chữa lành của cơ thể. Các thực phẩm có hàm lượng selen cao được khuyến khích gồm cá biển (cá thu, cá ngừ, cá hồi), các loại ngũ cốc nguyên hạt, các loại hạt, quả hạch.
Ngoài chế độ ăn uống, việc hình thành các thói quen sau cũng giúp ích cho việc ngăn ngừa loét dạ dày:
- Bỏ hút thuốc lá, tránh rượu và caffein
- Hạn chế sử dụng Ibuprofen, aspirin và naproxen (NSAID) hoặc tham khảo ý kiến bác sĩ về việc chuyển sang sử dụng các loại thuốc khác có tác dụng tương tự
- Thường xuyên rửa tay bằng xà phòng và nước để tránh nguy cơ nhiễm trùng
- Ăn chín, uống sôi, hạn chế ăn hàng quán
- Học cách kiểm soát căng thẳng
10. Phân Biệt Loét Dạ Dày Và Loét Dạ Dày Tá Tràng
Thuật ngữ “loét dạ dày” và “loét dạ dày tá tràng” đôi khi được sử dụng thay thế cho nhau. Thực chất, loét dạ dày là “tập hợp con” của loét dạ dày tá tràng. Loét dạ dày là các tổn thương hình thành bên trong lòng dạ dày, còn loét dạ dày – tá tràng dùng để chỉ tình trạng viêm loét ở dạ dày và tá tràng (phần trên cùng của ruột non).
Các tổn thương và vết loét có đặc điểm giống nhau, chỉ khác nhau ở vị trí của chúng trong đường tiêu hóa. Loét dạ dày – tá tràng có phạm vi rộng hơn loét dạ dày.
11. Các Câu Hỏi Thường Gặp Về Loét Dạ Dày
11.1. Loét Dạ Dày Có Phải Mổ Không?
Tình trạng loét dạ dày thường được điều trị bằng phương pháp nội khoa. Tuy nhiên, trong một số trường hợp hiếm gặp, bệnh vẫn có thể được chỉ định mổ. Đó thường là khi điều trị nội khoa không đem lại hiệu quả tích cực hoặc khi bệnh có biến chứng cần phải can thiệp phẫu thuật.
11.2. Loét Dạ Dày HP Dương Tính Là Gì?
Một trong những nguyên nhân phổ biến nhất gây loét dạ dày là nhiễm khuẩn HP. Loại vi khuẩn này không chỉ gây loét dạ dày mà còn là nguyên nhân của rất nhiều bệnh lý đường tiêu hóa khác, trong đó có ung thư dạ dày. Do đó, trong quá trình chẩn đoán, bác sĩ có thể yêu cầu bạn thực hiện các xét nghiệm để xem tình trạng loét có phải do loại vi khuẩn này gây ra hay không.
Có nhiều phương pháp để xét nghiệm vi khuẩn HP trong dạ dày như nội soi dạ dày, xét nghiệm máu, xét nghiệm phân, xét nghiệm hơi thở. Sau khi xét nghiệm, nếu kết quả dương tính có nghĩa là có vi khuẩn HP trong dạ dày, còn nếu âm tính nghĩa là không có vi khuẩn HP trong dạ dày. Dựa vào kết quả này, bác sĩ sẽ đưa ra phương án điều trị phù hợp.
11.3. Siêu Âm Có Phát Hiện Loét Dạ Dày Không?
Siêu âm dạ dày không giúp bác sĩ phát hiện loét dạ dày. Hiện nay, phương pháp tối ưu nhất để chẩn đoán loét dạ dày là nội soi dạ dày. Nhờ hình ảnh được truyền từ camera của ống nội soi, bác sĩ có thể quan sát rõ ràng mức độ và vị trí tổn thương, đồng thời có thể sinh thiết để xét nghiệm HP xác định chẩn đoán.
Việc thăm khám, phát hiện và điều trị sớm loét dạ dày có vai trò rất quan trọng, giúp bệnh được điều trị triệt để, rút ngắn thời gian phục hồi và tránh biến chứng. Do đó, ngay khi nhận thấy các biểu hiện bất thường, bạn nên đến các cơ sở y tế uy tín để được kiểm tra, nội soi dạ dày phát hiện loét.
Trung tâm nội soi và phẫu thuật nội soi tiêu hóa, Bệnh viện đa khoa Tâm Anh là đơn vị quy tụ đội ngũ chuyên gia có kiến thức chuyên môn cao, kinh nghiệm dày dặn, thành thạo và làm chủ các kỹ thuật nội soi tân tiến bậc nhất, giúp quá trình nội soi diễn ra nhanh chóng, nhẹ nhàng. Đặc biệt, nội soi dạ dày ở bệnh viện còn có thể kết hợp với kỹ thuật gây mê, giúp người bệnh hoàn toàn cảm thấy thoải mái, không đau đớn trong quá trình nội soi.
Trung tâm cũng được đầu tư các thiết bị nội soi tân tiến hàng đầu thế giới như hệ thống nội soi nhuộm màu bằng dải băng hẹp NBI, có độ phóng đại lên hơn trăm lần, giúp quan sát chi tiết bề mặt niêm mạc dạ dày, hỗ trợ chẩn đoán loét dạ dày cũng như các tổn thương nghi ngờ ung thư ở giai đoạn sớm.
Song song với đó, bệnh viện cũng cung cấp các dịch vụ chăm sóc y tế cao cấp, cơ sở vật chất khang trang, chuẩn 5 sao, tạo sự hài lòng tối đa cho người bệnh an tâm thăm khám và điều trị.
Hầu hết loét dạ dày là do nhiễm vi khuẩn Helicobacter pylori hoặc do dùng thuốc chống viêm chứ không phải do căng thẳng hay ăn uống thiếu chất như người ta từng nghĩ. Khi thấy có dấu hiệu viêm dạ dày mà không điều trị nhanh thì thành dạ dày có thể bị nhiễm trùng, cơn đau sẽ nhiều hơn nên cần thăm khám và điều trị sớm.
Bạn đang tìm kiếm các công thức nấu ăn lành mạnh, tốt cho người bệnh dạ dày?
Hãy truy cập ngay balocco.net để khám phá bộ sưu tập công thức đa dạng, dễ thực hiện, giúp bạn cải thiện tình trạng sức khỏe một cách tự nhiên. Bên cạnh đó, bạn còn có thể tìm thấy nhiều mẹo nấu ăn hữu ích và kết nối với cộng đồng những người yêu thích ẩm thực tại Mỹ.
Địa chỉ liên hệ:
Address: 175 W Jackson Blvd, Chicago, IL 60604, United States
Phone: +1 (312) 563-8200
Website: balocco.net
