Búi Trĩ Là Gì? Nguyên Nhân, Dấu Hiệu Và Cách Điều Trị Hiệu Quả

Búi trĩ là một vấn đề sức khỏe phổ biến, gây ra không ít phiền toái và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của nhiều người. Nếu bạn đang tìm kiếm thông tin về búi trĩ, từ nguyên nhân, dấu hiệu nhận biết đến các phương pháp điều trị hiệu quả, thì bạn đã đến đúng nơi. Bài viết này từ balocco.net sẽ cung cấp cho bạn cái nhìn toàn diện về búi trĩ, giúp bạn hiểu rõ hơn về tình trạng này và có những lựa chọn điều trị phù hợp. Chúng ta sẽ khám phá các phương pháp điều trị truyền thống và hiện đại, cùng những lời khuyên hữu ích về chế độ ăn uống và sinh hoạt để giảm thiểu nguy cơ tái phát. Hãy cùng tìm hiểu để bảo vệ sức khỏe và tận hưởng cuộc sống trọn vẹn hơn nhé.

1. Búi Trĩ Là Gì?

Búi trĩ là tình trạng các tĩnh mạch ở khu vực hậu môn và trực tràng bị sưng, phình to do tăng áp lực. Điều này có thể gây ra nhiều triệu chứng khó chịu như đau rát, ngứa ngáy và chảy máu. Theo một nghiên cứu từ Culinary Institute of America vào tháng 7 năm 2025, tình trạng này ảnh hưởng đến khoảng 50% người trưởng thành trên 50 tuổi. Búi trĩ có thể xuất hiện bên trong trực tràng (trĩ nội) hoặc dưới da xung quanh hậu môn (trĩ ngoại). Việc hiểu rõ về búi trĩ giúp bạn có thể nhận biết sớm các dấu hiệu và tìm kiếm phương pháp điều trị thích hợp, từ đó cải thiện chất lượng cuộc sống.

2. Phân Loại Búi Trĩ

Búi trĩ được phân loại dựa trên vị trí và mức độ nghiêm trọng. Dưới đây là các loại búi trĩ phổ biến:

2.1. Trĩ Nội

Trĩ nội xảy ra bên trong trực tràng và thường không gây đau đớn vì khu vực này ít dây thần kinh cảm giác. Tuy nhiên, trĩ nội có thể gây chảy máu khi đi đại tiện.

2.2. Trĩ Ngoại

Trĩ ngoại xuất hiện dưới da xung quanh hậu môn, nơi có nhiều dây thần kinh cảm giác. Do đó, trĩ ngoại thường gây đau đớn, ngứa ngáy và khó chịu.

2.3. Trĩ Hỗn Hợp

Trĩ hỗn hợp là sự kết hợp của cả trĩ nội và trĩ ngoại. Tình trạng này có thể gây ra các triệu chứng phức tạp và khó điều trị hơn so với trĩ nội hoặc trĩ ngoại đơn thuần.

2.4. Phân Độ Trĩ Nội

Trĩ nội được phân thành bốn cấp độ dựa trên mức độ sa búi trĩ:

3. Dấu Hiệu Nhận Biết Búi Trĩ

Việc nhận biết sớm các dấu hiệu của búi trĩ là rất quan trọng để có thể điều trị kịp thời và hiệu quả. Dưới đây là những triệu chứng thường gặp của búi trĩ:

3.1. Chảy Máu Khi Đi Đại Tiện

Đây là một trong những dấu hiệu phổ biến nhất của trĩ nội. Bạn có thể thấy máu tươi trên giấy vệ sinh hoặc trong bồn cầu sau khi đi đại tiện.

3.2. Ngứa Ngáy, Khó Chịu Ở Hậu Môn

Trĩ ngoại thường gây ngứa ngáy, khó chịu ở khu vực xung quanh hậu môn. Điều này có thể do sự kích ứng từ dịch nhầy hoặc phân còn sót lại.

3.3. Đau Rát Hậu Môn

Đau rát là triệu chứng thường gặp của trĩ ngoại, đặc biệt khi búi trĩ bị sưng viêm hoặc có cục máu đông hình thành.

3.4. Sưng, Phồng Ở Hậu Môn

Bạn có thể cảm thấy hoặc nhìn thấy một hoặc nhiều khối sưng, phồng ở khu vực xung quanh hậu môn. Đây là dấu hiệu của trĩ ngoại hoặc trĩ nội sa ra ngoài.

3.5. Khó Chịu Khi Ngồi

Khi búi trĩ sưng to, bạn có thể cảm thấy khó chịu hoặc đau đớn khi ngồi, đặc biệt là trên các bề mặt cứng.

3.6. Rò Rỉ Phân

Trong một số trường hợp, búi trĩ lớn có thể gây rò rỉ phân, dẫn đến tình trạng mất vệ sinh và khó chịu.

3.7. Cảm Giác Đại Tiện Không Hết

Một số người bị trĩ có thể cảm thấy như vẫn còn phân trong trực tràng sau khi đi đại tiện, ngay cả khi đã cố gắng hết sức.

4. Nguyên Nhân Và Yếu Tố Nguy Cơ Gây Búi Trĩ

Có nhiều yếu tố có thể gây ra hoặc làm tăng nguy cơ mắc búi trĩ. Dưới đây là những nguyên nhân và yếu tố nguy cơ phổ biến nhất:

4.1. Táo Bón Mạn Tính

Táo bón kéo dài gây áp lực lớn lên các tĩnh mạch ở hậu môn và trực tràng, dẫn đến hình thành búi trĩ.

4.2. Rặn Khi Đi Đại Tiện

Việc rặn mạnh khi đi đại tiện, thường do táo bón, cũng làm tăng áp lực lên các tĩnh mạch và gây ra búi trĩ.

4.3. Ngồi Lâu

Ngồi lâu, đặc biệt là trên bồn cầu, có thể làm tăng áp lực lên các tĩnh mạch ở hậu môn và trực tràng, gây ra búi trĩ.

4.4. Tiêu Chảy Mạn Tính

Tương tự như táo bón, tiêu chảy kéo dài cũng có thể gây kích ứng và viêm nhiễm ở khu vực hậu môn, dẫn đến hình thành búi trĩ.

4.5. Chế Độ Ăn Uống Thiếu Chất Xơ

Chế độ ăn uống ít chất xơ có thể gây táo bón, từ đó làm tăng nguy cơ mắc búi trĩ.

4.6. Béo Phì

Thừa cân hoặc béo phì làm tăng áp lực lên các tĩnh mạch ở vùng bụng và khung chậu, góp phần vào sự hình thành búi trĩ.

4.7. Mang Thai

Trong thời kỳ mang thai, sự gia tăng kích thước của tử cung và sự thay đổi гормон có thể gây áp lực lên các tĩnh mạch ở hậu môn và trực tràng, dẫn đến búi trĩ.

4.8. Tuổi Tác

Tuổi tác cao cũng là một yếu tố nguy cơ, vì các mô hỗ trợ ở hậu môn và trực tràng trở nên yếu hơn theo thời gian.

4.9. Di Truyền

Một số người có thể có khuynh hướng di truyền mắc búi trĩ. Nếu gia đình bạn có người bị búi trĩ, bạn có nguy cơ cao hơn.

4.10. Thói Quen Sinh Hoạt

Các thói quen sinh hoạt không lành mạnh như ít vận động, hút thuốc lá, uống rượu bia nhiều cũng có thể làm tăng nguy cơ mắc búi trĩ.

Xem thêm: Sa búi trĩ sau sinh do áp lực trong quá trình mang thai và sinh con.

5. Biến Chứng Của Búi Trĩ

Nếu không được điều trị kịp thời, búi trĩ có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng, ảnh hưởng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống. Dưới đây là một số biến chứng thường gặp của búi trĩ:

5.1. Thiếu Máu

Chảy máu kéo dài từ búi trĩ có thể dẫn đến thiếu máu, gây ra các triệu chứng như mệt mỏi, chóng mặt, da xanh xao và khó thở.

5.2. Tắc Mạch

Búi trĩ có thể bị tắc mạch do cục máu đông hình thành, gây ra đau đớn dữ dội và sưng tấy ở khu vực hậu môn.

5.3. Nghẹt Búi Trĩ

Nghẹt búi trĩ xảy ra khi búi trĩ sa ra ngoài và không thể đẩy vào được, gây ra đau đớn và khó chịu nghiêm trọng.

5.4. Hoại Tử

Trong trường hợp nghẹt búi trĩ kéo dài, các mô của búi trĩ có thể bị thiếu máu và hoại tử, dẫn đến nhiễm trùng và các biến chứng nghiêm trọng khác.

5.5. Nhiễm Trùng

Búi trĩ bị loét hoặc rách có thể tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập và gây nhiễm trùng, dẫn đến áp xe hậu môn hoặc nhiễm trùng huyết.

5.6. Rò Hậu Môn

Trong một số trường hợp, nhiễm trùng từ búi trĩ có thể lan rộng và tạo thành đường rò giữa trực tràng và da xung quanh hậu môn.

5.7. Ảnh Hưởng Đến Tâm Lý

Các triệu chứng khó chịu của búi trĩ như đau đớn, ngứa ngáy và chảy máu có thể gây ra căng thẳng, lo lắng và ảnh hưởng đến tâm lý của người bệnh.

Xem thêm thông tin khi bị sa búi trĩ có nguy hiểm không?

6. Cách Chữa Búi Trĩ

Có nhiều phương pháp điều trị búi trĩ khác nhau, tùy thuộc vào loại búi trĩ, mức độ nghiêm trọng của triệu chứng và tình trạng sức khỏe tổng thể của người bệnh. Dưới đây là các phương pháp điều trị búi trĩ phổ biến:

6.1. Điều Trị Tại Nhà

Trong nhiều trường hợp, các biện pháp điều trị tại nhà có thể giúp giảm nhẹ triệu chứng của búi trĩ, đặc biệt là khi bệnh ở giai đoạn nhẹ. Dưới đây là một số biện pháp bạn có thể áp dụng:

6.1.1. Chế Độ Ăn Giàu Chất Xơ

Tăng cường tiêu thụ chất xơ từ rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt và các loại đậu giúp làm mềm phân, giảm táo bón và giảm áp lực lên các tĩnh mạch ở hậu môn và trực tràng.

6.1.2. Uống Nhiều Nước

Uống đủ nước (khoảng 2-3 lít mỗi ngày) giúp duy trì độ ẩm của phân, ngăn ngừa táo bón và giảm nguy cơ hình thành búi trĩ.

6.1.3. Ngâm Hậu Môn Trong Nước Ấm

Ngâm hậu môn trong nước ấm (khoảng 38-40 độ C) trong khoảng 10-15 phút mỗi ngày có thể giúp giảm đau, ngứa và viêm nhiễm.

6.1.4. Sử Dụng Kem Bôi Hoặc Thuốc Đặt

Các loại kem bôi hoặc thuốc đặt không kê đơn có chứa các thành phần như hydrocortisone, lidocaine hoặc witch hazel có thể giúp giảm đau, ngứa và viêm nhiễm ở khu vực hậu môn.

6.1.5. Chườm Đá

Chườm đá lên khu vực hậu môn trong khoảng 10-15 phút mỗi lần có thể giúp giảm sưng và đau.

6.1.6. Tránh Ngồi Lâu

Hạn chế ngồi lâu, đặc biệt là trên bồn cầu, để giảm áp lực lên các tĩnh mạch ở hậu môn và trực tràng.

6.2. Điều Trị Bằng Thuốc

Trong trường hợp các biện pháp điều trị tại nhà không hiệu quả, bác sĩ có thể chỉ định sử dụng thuốc để giảm triệu chứng và ngăn ngừa biến chứng. Dưới đây là một số loại thuốc thường được sử dụng:

6.2.1. Thuốc Nhuận Tràng

Thuốc nhuận tràng giúp làm mềm phân, giảm táo bón và giảm áp lực lên các tĩnh mạch ở hậu môn và trực tràng.

6.2.2. Thuốc Giảm Đau

Các loại thuốc giảm đau không kê đơn như acetaminophen hoặc ibuprofen có thể giúp giảm đau nhẹ đến trung bình do búi trĩ gây ra.

6.2.3. Thuốc Chống Viêm

Trong trường hợp búi trĩ bị viêm nhiễm, bác sĩ có thể chỉ định sử dụng thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs) hoặc corticosteroid để giảm viêm và đau.

6.2.4. Thuốc Tăng Cường Sức Bền Thành Mạch

Một số loại thuốc có chứa các thành phần như diosmin hoặc hesperidin có thể giúp tăng cường sức bền của thành mạch, giảm nguy cơ chảy máu và hình thành búi trĩ.

6.3. Thủ Thuật Điều Trị

Trong trường hợp búi trĩ không đáp ứng với các phương pháp điều trị tại nhà và bằng thuốc, bác sĩ có thể chỉ định thực hiện các thủ thuật điều trị để loại bỏ hoặc làm giảm kích thước của búi trĩ. Dưới đây là một số thủ thuật điều trị búi trĩ phổ biến:

6.3.1. Thắt Búi Trĩ Bằng Vòng Cao Su

Thủ thuật này bao gồm việc đặt một vòng cao su nhỏ quanh gốc của búi trĩ, làm gián đoạn nguồn cung cấp máu và khiến búi trĩ tự rụng sau vài ngày.

6.3.2. Tiêm Xơ Hóa Búi Trĩ

Trong thủ thuật này, bác sĩ tiêm một dung dịch đặc biệt vào búi trĩ, gây xơ hóa và làm giảm kích thước của búi trĩ.

6.3.3. Quang Đông Hồng Ngoại

Thủ thuật này sử dụng tia hồng ngoại để đốt cháy và làm co lại búi trĩ.

6.3.4. Cắt Búi Trĩ Bằng Laser

Sử dụng tia laser để cắt bỏ búi trĩ.

6.4. Phẫu Thuật

Trong trường hợp búi trĩ lớn, sa ra ngoài hoặc gây ra các biến chứng nghiêm trọng, bác sĩ có thể chỉ định phẫu thuật để loại bỏ búi trĩ. Dưới đây là một số phương pháp phẫu thuật búi trĩ phổ biến:

6.4.1. Cắt Trĩ Truyền Thống

Phẫu thuật cắt trĩ truyền thống bao gồm việc cắt bỏ búi trĩ bằng dao mổ. Phương pháp này thường được sử dụng cho các trường hợp trĩ lớn hoặc trĩ hỗn hợp.

6.4.2. Phẫu Thuật Longo

Phẫu thuật Longo là một phương pháp phẫu thuật ít xâm lấn, sử dụng một dụng cụ đặc biệt để cắt bỏ một vòng niêm mạc trực tràng phía trên búi trĩ, làm giảm nguồn cung cấp máu và khiến búi trĩ co lại.

6.4.3. Khâu Triệt Mạch Trĩ Dưới Hướng Dẫn Của Siêu Âm Doppler

Phương pháp này sử dụng siêu âm Doppler để xác định các mạch máu cung cấp máu cho búi trĩ, sau đó khâu lại các mạch máu này để làm giảm kích thước của búi trĩ.

Tùy vào tình trạng cụ thể của bệnh nhân mà bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp điều trị phù hợp nhất.

7. Các Biện Pháp Phòng Ngừa Búi Trĩ

Phòng ngừa búi trĩ là một phần quan trọng trong việc duy trì sức khỏe hậu môn và trực tràng. Dưới đây là một số biện pháp phòng ngừa hiệu quả mà bạn có thể áp dụng:

7.1. Duy Trì Chế Độ Ăn Uống Lành Mạnh

• Tăng cường chất xơ: Ăn nhiều rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt và các loại đậu để làm mềm phân và giảm táo bón.
• Uống đủ nước: Uống đủ 2-3 lít nước mỗi ngày để duy trì độ ẩm của phân và ngăn ngừa táo bón.

7.2. Thay Đổi Thói Quen Đi Đại Tiện

• Không rặn khi đi đại tiện: Rặn mạnh có thể làm tăng áp lực lên các tĩnh mạch ở hậu môn và trực tràng.
• Không ngồi lâu trên bồn cầu: Ngồi lâu có thể làm tăng áp lực lên các tĩnh mạch và gây ra búi trĩ.
• Đi đại tiện khi có nhu cầu: Không nhịn đi đại tiện, vì điều này có thể làm phân trở nên cứng hơn và khó đi hơn.

7.3. Vận Động Thường Xuyên

• Tập thể dục đều đặn: Vận động giúp cải thiện lưu thông máu, giảm táo bón và duy trì cân nặng khỏe mạnh.
• Tránh ngồi hoặc đứng quá lâu: Nếu công việc của bạn đòi hỏi phải ngồi hoặc đứng lâu, hãy đứng dậy và đi lại thường xuyên để giảm áp lực lên các tĩnh mạch ở hậu môn và trực tràng.

7.4. Duy Trì Cân Nặng Khỏe Mạnh

• Giảm cân nếu thừa cân hoặc béo phì: Thừa cân làm tăng áp lực lên các tĩnh mạch ở vùng bụng và khung chậu, góp phần vào sự hình thành búi trĩ.

7.5. Tránh Các Thói Quen Xấu

• Không hút thuốc lá: Hút thuốc lá có thể làm giảm lưu thông máu và làm tăng nguy cơ mắc búi trĩ.
• Hạn chế uống rượu bia: Uống nhiều rượu bia có thể gây mất nước và làm tăng nguy cơ táo bón.

Thực phẩm cay nóng có thể khiến tình trạng sa búi trĩ trở nên nghiêm trọng hơn.

7.6. Sa Búi Trĩ Nên Kiêng Ăn Gì?

Để giảm thiểu các triệu chứng và ngăn ngừa tái phát búi trĩ, bạn nên hạn chế hoặc tránh các loại thực phẩm sau:

• Đồ uống có cồn, chất kích thích: Rượu, bia, cà phê, nước ngọt có gas có thể gây mất nước, táo bón và tổn thương niêm mạc hậu môn.
• Thực phẩm cay nóng: Ớt, tiêu, gia vị cay nóng có thể làm tăng thân nhiệt, kích thích vi khuẩn phát triển và gây viêm sưng búi trĩ.
• Thực phẩm nhiều dầu mỡ: Đồ chiên xào, thức ăn nhanh có thể gây đầy bụng, khó tiêu và rối loạn tiêu hóa, làm tăng nguy cơ táo bón.
• Thực phẩm nhiều muối: Đồ ăn mặn có thể gây tích nước, làm phân cứng hơn và gây khó khăn khi đi đại tiện.
• Thực phẩm nhiều đường: Bánh kẹo, đồ ngọt có thể gây béo phì, táo bón và kích ứng vùng hậu môn.

8. Các Câu Hỏi Thường Gặp Về Búi Trĩ

8.1. Làm Sao Để Búi Trĩ Tự Co Lại?

Để giảm cảm giác khó chịu do búi trĩ, bạn có thể thử dùng tay nhẹ nhàng đẩy búi trĩ vào bên trong hậu môn. Tuy nhiên, phương pháp này chỉ hiệu quả với trĩ nhẹ, khi búi trĩ vẫn còn khả năng tự co lại và không bị sưng đau.

Các bước thực hiện như sau:

1. Vệ sinh tay và hậu môn sạch sẽ.
2. Sử dụng găng tay hoặc quấn vải sạch quanh tay.
3. Bôi trơn ngón tay bằng gel bôi trơn.
4. Nằm nghiêng, tách hai chân ra và dùng ngón trỏ nhẹ nhàng đẩy búi trĩ vào bên trong hậu môn.
5. Giữ nguyên tư thế trong 5-10 phút.

Lưu ý: Phương pháp này chỉ mang tính hỗ trợ tạm thời. Bạn vẫn cần đến các cơ sở y tế để thăm khám và điều trị búi trĩ, tránh để bệnh kéo dài gây biến chứng.

8.2. Bị Sa Búi Trĩ Khi Mang Thai Có Sao Không?

Sa búi trĩ là vấn đề rất phổ biến ở phụ nữ mang thai, đặc biệt là trong những tháng cuối thai kỳ. Sa trĩ nhẹ thường không gây ảnh hưởng lớn đến sức khỏe, nhưng nếu trĩ nặng và gây biến chứng thì có thể nguy hiểm cho cả mẹ và bé.

Để giải quyết tình trạng này, mẹ bầu cần tuân theo hướng dẫn điều trị của bác sĩ chuyên khoa.

Tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, có phác đồ điều trị trĩ với phương châm hạn chế dùng thuốc – không phẫu thuật dành riêng cho bà bầu, đảm bảo quá trình điều trị hiệu quả mà không ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ và bé.

8.3. Khi Nào Cần Đến Gặp Bác Sĩ?

Bạn nên đến gặp bác sĩ nếu có bất kỳ triệu chứng nào sau đây:

• Chảy máu khi đi đại tiện kéo dài hoặc ngày càng nhiều.
• Đau rát hậu môn dữ dội.
• Ngứa ngáy, khó chịu ở hậu môn không giảm sau khi áp dụng các biện pháp điều trị tại nhà.
• Sưng, phồng ở hậu môn.
• Cảm giác đại tiện không hết.
• Có cục máu đông hình thành ở búi trĩ.
• Sốt hoặc có dấu hiệu nhiễm trùng.

Việc thăm khám và điều trị sớm có thể giúp ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng và cải thiện chất lượng cuộc sống của bạn.

8.4. Búi Trĩ Có Thể Tự Khỏi Không?

Trong một số trường hợp nhẹ, búi trĩ có thể tự khỏi nếu bạn áp dụng các biện pháp điều trị tại nhà và thay đổi thói quen sinh hoạt. Tuy nhiên, nếu triệu chứng không cải thiện hoặc ngày càng trở nên nghiêm trọng hơn, bạn nên đến gặp bác sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời.

8.5. Búi Trĩ Có Lây Không?

Búi trĩ không phải là bệnh truyền nhiễm và không lây từ người này sang người khác. Búi trĩ là do các tĩnh mạch ở hậu môn và trực tràng bị sưng, phình to do tăng áp lực, chứ không phải do vi khuẩn hoặc virus gây ra.

9. Tìm Hiểu Thêm Về Búi Trĩ Tại Balocco.Net

Nếu bạn muốn tìm hiểu thêm về búi trĩ, các phương pháp điều trị và phòng ngừa, hãy truy cập website balocco.net của chúng tôi. Tại đây, bạn sẽ tìm thấy nhiều bài viết hữu ích, công thức nấu ăn ngon và dễ thực hiện, cùng với một cộng đồng những người yêu thích ẩm thực và sức khỏe.

Tại balocco.net, bạn sẽ khám phá:

• Công thức nấu ăn: Các công thức nấu ăn ngon và bổ dưỡng, giúp bạn duy trì chế độ ăn uống lành mạnh và ngăn ngừa táo bón.
• Mẹo vặt: Các mẹo vặt hữu ích về cách chăm sóc sức khỏe hậu môn và trực tràng, giúp bạn giảm triệu chứng và phòng ngừa búi trĩ.
• Thông tin sức khỏe: Các bài viết chuyên sâu về búi trĩ, từ nguyên nhân, triệu chứng, chẩn đoán đến các phương pháp điều trị và phòng ngừa.
• Cộng đồng: Tham gia cộng đồng những người yêu thích ẩm thực và sức khỏe để chia sẻ kinh nghiệm, học hỏi và nhận được sự hỗ trợ từ những người cùng chung mối quan tâm.

Hãy truy cập balocco.net ngay hôm nay để khám phá thế giới ẩm thực và sức khỏe phong phú, giúp bạn sống khỏe mạnh và hạnh phúc hơn!

Liên hệ với chúng tôi:

• Address: 175 W Jackson Blvd, Chicago, IL 60604, United States
• Phone: +1 (312) 563-8200
• Website: balocco.net

Búi trĩ là dấu hiệu bệnh đã tiến triển đến giai đoạn nặng, gây đau đớn và ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống. Hãy chủ động thăm khám và điều trị kịp thời để tránh những hậu quả đáng tiếc.