KOC là viết tắt của cụm từ tiếng Anh: Key Opinion Consumer, nghĩa là những người tiêu dùng chủ chốt, có sức ảnh hưởng lớn trên thị trường. KOC bao gồm các cá nhân, nhóm người sử dụng thử các sản phẩm/ dịch vụ có trên thị trường, sau đó đưa ra những đánh giá khách quan và mang tính chuyên môn của bản thân để ảnh hưởng đến quyết định mua hàng của những người theo dõi. KOC hoạt động thông qua những đánh giá, bình luận, chia sẻ trên các nền tảng truyền thông xã hội, blog, các kênh truyền thông phổ biến hiện nay. KOC được các nhãn hàng, doanh nghiệp sử dụng để quảng bá sản phẩm và tăng cường sự tin tưởng của khách hàng đối với thương hiệu của mình.
Trên thực tế, dù các doanh nghiệp đang có xu hướng chuyển dịch từ sử dụng KOL sang KOC nhưng thuật ngữ này vẫn chưa được nhiều người biết đến, hoặc còn sự nhầm lẫn với khái niệm chồng chéo giữa KOL và KOC.
Sự khác nhau giữa KOL và KOC
KOL (Key Opinion Leader) là những người có sức ảnh hưởng, thường là chuyên gia hoặc người nổi tiếng, có khả năng ảnh hưởng đến quyết định của đám đông thông qua ý kiến và đánh giá của họ về sản phẩm hoặc dịch vụ. KOC (Key Opinion Consumer) mặt khác, là những người tiêu dùng chủ chốt và có ảnh hưởng đáng kể trong cộng đồng của họ, thường thông qua việc chia sẻ trải nghiệm cá nhân và ý kiến về sản phẩm hoặc dịch vụ trên các nền tảng truyền thông xã hội. Cả KOL và KOC đều là những phần quan trọng trong chiến lược marketing hiện đại, giúp tạo ra sự tin tưởng và thúc đẩy quyết định mua hàng thông qua sự ủng hộ và chia sẻ từ người có ảnh hưởng.
Ngay cả những KOL và KOC đang chia sẻ cùng một giá trị như một người có ảnh hưởng trong chiến lược Marketing truyền thông của doanh nghiệp, nhưng họ vẫn có một số điểm khác biệt với nhau. Bao gồm:
| Phân biệt | KOL | KOC |
|---|---|---|
| Khái niệm | Những cá nhân, tổ chức được xem là chuyên gia trong một lĩnh vực nhất định, có sự ảnh hưởng đáng kể đến công chúng nhờ kiến thức chuyên môn sâu rộng trong lĩnh vực, ngành nghề mà họ đã xây dựng | Người tiêu dùng có ảnh hưởng trong việc tác động đến quyết định mua hàng của người khác thông qua việc chia sẻ kinh nghiệm sử dụng sản phẩm/ dịch vụ trên các nền tảng truyền thông xã hội,… |
| Ví dụ | Trấn Thành, Thái Vân Linh (Shark Linh),… | Tiktoker Võ Hà Linh, Call Me Duy,… |
| Độ phổ biến | Lượng người theo dõi cao, được biết đến khá rộng rãi | Lượng người theo dõi có thể từ 1000 đến 1 triệu, độ phủ thấp, được biết đến trong một lĩnh vực nhất định |
| Chức năng | Quảng bá sản phẩm/ dịch vụ với quy mô lớn. Thích hợp nếu doanh nghiệp muốn độ phủ thương hiệu tăng nhanh | Sử dụng sản phẩm/ dịch vụ rồi đánh giá. Họ tập trung nhiều hơn vào hoạt động bán hàng, ảnh hưởng mạnh mẽ đến những người theo dõi |
| Tính chuyên môn | Nhất định phải có chuyên môn sâu rộng về lĩnh vực của họ, nhằm tạo dựng niềm tin, dẫn dắt người dùng | Không cần phải có kiến thức chuyên môn sâu rộng, họ chỉ đứng trên cương vị là người tiêu dùng để trải nghiệm sản phẩm/ dịch vụ, sau đó đưa ra đánh giá khách quan để thuyết phục những người khác |
| Tính chủ động | Bị động. Các nhãn hàng, thương hiệu sẽ chủ động liên hệ, đưa ra lời mời quảng cáo cho sản phẩm/ dịch, bằng cách trả lương hoặc trả bằng chính sản phẩm/ dịch vụ đó | Chủ động. Các KOC tự mình lựa chọn sản phẩm/ dịch vụ muốn trải nghiệm thử, đưa ra đánh giá, cảm nhận của riêng họ một cách khách quan. KOC cũng chủ động tìm kiếm, liên hệ với các nhãn hàng để yêu cầu hợp tác nhằm review sản phẩm/ dịch vụ của họ, thực hiện một cách chân thực chứ không dựa trên kịch bản như KOL |
| Độ uy tín | Độ tin cậy chưa cao. Sự hợp tác bài bản giữa hai bên có thể khiến người theo dõi cảm thấy độ tin cậy không cao. Đặc biệt là gần đây có nhiều bài đánh giá khi những KOL review sai sự thật khiến công chúng càng hoài nghi hơn | Có độ tin cậy cao. Vì không phụ thuộc nhiều vào yếu tố quảng cáo, lợi ích thương mại, nên các KOC thường đưa ra đánh giá khách quan, chân thật, không đi theo kịch bản bài bản nên được người theo dõi rất tin tưởng |
Vai trò của KOC trong Marketing
KOC đóng vai trò quan trọng trong chiến lược Marketing của doanh nghiệp, cụ thể:
-
Tăng cường sự tin tưởng của khách hàng: KOC chia sẻ trải nghiệm thực tế, giúp khách hàng có cái nhìn khách quan và tin tưởng hơn vào sản phẩm/dịch vụ.
-
Lan tỏa thông tin rộng rãi: KOC giúp lan tỏa thông tin về sản phẩm/dịch vụ đến cộng đồng của họ, tiếp cận nhiều khách hàng tiềm năng hơn.
-
Ảnh hưởng đến quyết định mua hàng: Đánh giá của KOC tác động trực tiếp đến quyết định mua hàng của người tiêu dùng, đặc biệt là nhóm khách hàng trẻ.
-
Giảm chi phí quảng cáo: Sử dụng KOC thường tiết kiệm chi phí hơn so với các hình thức quảng cáo truyền thống hoặc KOL. Chiến dịch Marketing KOC hiệu quả giúp doanh nghiệp tối ưu ngân sách.
Xu hướng chuyển dịch từ KOL sang KOC tại Việt Nam
Thị trường Việt Nam đang chứng kiến xu hướng chuyển dịch từ KOL sang KOC do:
- Tính xác thực: KOC mang đến sự chân thực và gần gũi hơn, tạo niềm tin cho người tiêu dùng.
- Tiết kiệm chi phí: Chi phí cho KOC thường thấp hơn so với KOL.
- Tăng doanh thu hiệu quả: KOC thúc đẩy quyết định mua hàng, mang lại doanh thu thiết thực cho doanh nghiệp.
Cách bắt đầu một chiến dịch Marketing KOC hiệu quả
Để triển khai chiến dịch Marketing KOC hiệu quả, doanh nghiệp cần:
- Xác định đối tượng mục tiêu: Xác định rõ nhóm khách hàng muốn nhắm đến để lựa chọn KOC phù hợp.
- Nghiên cứu KOC: Tìm hiểu kỹ về KOC, bao gồm lĩnh vực hoạt động, lượng người theo dõi, mức độ ảnh hưởng…
- Tiếp cận với KOC: Liên hệ và thiết lập mối quan hệ hợp tác với KOC.
- Xây dựng nội dung hấp dẫn: Cung cấp nội dung chất lượng cho KOC chia sẻ với cộng đồng.
- Theo dõi, đo lường kết quả: Đánh giá hiệu quả chiến dịch và điều chỉnh cho phù hợp.
Cần tố chất và điều kiện gì để trở thành KOC?
Để trở thành một KOC thành công, cần có:
- Hiểu rõ thế mạnh của bản thân: Xác định lĩnh vực chuyên môn và thế mạnh của mình.
- Xác định tập khách hàng: Biết rõ đối tượng khách hàng muốn hướng đến.
- Sở hữu kiến thức chuyên môn, kinh nghiệm sử dụng sản phẩm: Có kiến thức và trải nghiệm thực tế về sản phẩm/dịch vụ.
- Khả năng giao tiếp và tương tác xã hội tốt: Khả năng truyền tải thông tin và tương tác với cộng đồng.
- Tận tâm, đam mê với sản phẩm/ dịch vụ: Đam mê và tâm huyết với những gì mình chia sẻ.
- Có sự ủng hộ và tín nhiệm từ cộng đồng: Xây dựng được lòng tin và sự ủng hộ từ người theo dõi.
