ISO (viết tắt của International Organization for Standardization) là Tổ chức Tiêu chuẩn hóa Quốc tế. Đây là tổ chức phi chính phủ (NGO) lớn nhất thế giới chuyên phát triển các tiêu chuẩn quốc tế tự nguyện, được thành lập năm 1947 tại Geneva, Thụy Sĩ.
Mặc dù có các từ viết tắt khác nhau tùy theo ngôn ngữ (IOS trong tiếng Anh, OIN trong tiếng Pháp), nhưng những người sáng lập đã quyết định sử dụng từ viết tắt ngắn gọn là ISO, bắt nguồn từ tiếng Hy Lạp ‘isos’, có nghĩa là bình đẳng. Vì vậy, dù ở quốc gia nào, bất kỳ ngôn ngữ nào, nó đều được viết tắt là ISO.
ISO hoạt động thông qua các thành viên là các chuyên gia từ khắp nơi trên thế giới. Họ cùng nhau chia sẻ kiến thức và phát triển các tiêu chuẩn dựa trên nguyên tắc đồng thuận, phù hợp với thị trường nhằm hỗ trợ đổi mới và cung cấp giải pháp cho các thách thức toàn cầu. Công việc chính của ISO là phát triển và ban hành tiêu chuẩn quốc tế, giúp các sản phẩm có tính tương thích, hoạt động tốt với nhau, nhận biết các vấn đề an toàn của sản phẩm và dịch vụ cũng như chia sẻ những ý tưởng hay, giải pháp, bí quyết công nghệ và thực hành quản lý tốt nhất.
ISO có ba loại thành viên:
- Hội viên: Là cơ quan tiêu chuẩn đại diện cho mỗi quốc gia. Hội viên có quyền biểu quyết trong các cuộc họp kỹ thuật và chính sách của ISO, đồng thời chịu trách nhiệm bán và áp dụng Tiêu chuẩn Quốc tế ISO trên toàn quốc.
- Thành viên thường trực: Quan sát sự phát triển của các tiêu chuẩn và chiến lược ISO bằng cách tham dự các cuộc họp với tư cách quan sát viên.
- Thành viên đăng ký: Luôn cập nhật về công việc của ISO nhưng không thể tham gia. Họ không bán hoặc áp dụng Tiêu chuẩn Quốc tế ISO trên toàn quốc.
Lợi ích của việc áp dụng tiêu chuẩn ISO rất đa dạng, tùy thuộc vào đối tượng:
- Đối với ngành công nghiệp: Nâng cao năng lực cạnh tranh, dễ dàng gia nhập thị trường mới, tăng lợi nhuận, giảm thiểu chi phí, hưởng lợi từ kiến thức và thực hành tốt nhất của đội ngũ chuyên gia hàng đầu thế giới.
- Đối với cơ quan quản lý: Hài hòa các quy định giữa các quốc gia, thúc đẩy thương mại toàn cầu, gia tăng uy tín và tin cậy trong chuỗi cung ứng toàn cầu, giúp các quốc gia chuyên môn hóa và sử dụng nguồn lực bên ngoài.
- Đối với xã hội: Nhiều lựa chọn hơn về các sản phẩm an toàn, đáng tin cậy và dịch vụ với giá cả cạnh tranh; Thực hành tốt nhất và phối hợp các hành động để giải quyết các thách thức toàn cầu như biến đổi khí hậu và phát triển bền vững.
ISO là tổ chức duy nhất mang tên ‘ISO’ bởi vì:
- Mạng lưới toàn cầu của họ bao gồm các thành viên đến từ gần hết các quốc gia trên thế giới (165 thành viên).
- Nhãn hiệu của ISO được nhận biết và công nhận trên toàn cầu.
- Họ đã xuất bản các tiêu chuẩn phục vụ các nhu cầu khác nhau của thế giới (23897 tiêu chuẩn).
- Nguyên tắc làm việc dựa trên sự đồng thuận, hợp tác với hơn 700 tổ chức và 100.000 chuyên gia trên mọi lĩnh vực.
ISO cũng là đối tác của các tổ chức tiêu chuẩn hóa khác như Ủy ban Kỹ thuật Điện Quốc tế (IEC), Liên minh Viễn thông Quốc tế (ITU) và là đối tác chiến lược của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) để thúc đẩy thương mại tự do và công bằng.
Tiêu chuẩn ISO là các quy tắc được chuẩn hóa quốc tế, được công nhận và có giá trị toàn cầu. Chúng giúp các tổ chức hoạt động phát triển bền vững, tạo ra các năng lực nâng cao giá trị doanh nghiệp trong mọi lĩnh vực thuộc sản xuất, thương mại, dịch vụ. Khi áp dụng các tiêu chuẩn ISO, chất lượng sản phẩm được đảm bảo đáp ứng yêu cầu của người dùng. Nói cách khác, tiêu chuẩn ISO như một thước đo đồng đều cho các doanh nghiệp toàn thế giới cùng hướng tới.
Một số tiêu chuẩn ISO phổ biến nhất:
- ISO 9000 – Hệ thống quản lý chất lượng
- ISO 45001 – Hệ thống an toàn và sức khỏe nghề nghiệp
- ISO 14000 – Hệ thống quản lý môi trường
- ISO 22000 – Hệ thống quản lý an toàn thực phẩm
- ISO 13485 – Hệ thống quản lý trang thiết bị y tế
- ISO 27001 – Hệ thống bảo mật an toàn thông tin
- ISO 26000 – Trách nhiệm xã hội
- ISO 50001 – Quản lý năng lượng
Ngoài ra còn có: Hệ thống đổi mới và sáng tạo – ISO 56000; ISO 31000 – Quản lý rủi ro;…
Lưu ý: Các tiêu chuẩn ISO được thực hiện tự nguyện, không bắt buộc. Doanh nghiệp áp dụng nhằm tăng năng suất và cải thiện hệ thống quản lý chất lượng. Tuy nhiên, nếu khách hàng hoặc đối tác yêu cầu, doanh nghiệp cần thực hiện đúng các tiêu chuẩn ISO để đáp ứng yêu cầu và duy trì hợp tác. Việc áp dụng tiêu chuẩn ISO cũng là một trong những biện pháp hữu hiệu để doanh nghiệp kết nối và hợp tác với các đơn vị nước ngoài.
