Thiếu hụt chất dinh dưỡng có thể gây ra tình trạng chóng mặt. Vậy, người Hay Bị Chóng Mặt Là Thiếu Chất Gì? Cùng tìm hiểu nguyên nhân và cách khắc phục hiệu quả.
Chóng mặt xảy ra khi chức năng giữ thăng bằng ở hệ thần kinh bị tác động, người bệnh có cảm giác xoay vòng hoặc đồ vật xung quanh quay cuồng. Có hai loại chóng mặt chính: chóng mặt trung ương và chóng mặt ngoại biên. Chóng mặt ngoại biên thường do rối loạn tai trong, sỏi tai lạc chỗ, tổn thương tai khi phẫu thuật. Chóng mặt trung ương đến từ các vấn đề ở não (thân não hoặc tiểu não), bao gồm bệnh về mạch máu, thoái hóa tiểu não, thiếu máu não cục bộ, u não, tai biến mạch máu não, xuất huyết tiểu não.
Ngoài ra, một số yếu tố khác cũng có thể là nguyên nhân gây chóng mặt như mang thai, thiếu máu, căng thẳng quá mức, tác dụng phụ của thuốc, tụt huyết áp, thiếu hụt vitamin hoặc dưỡng chất cần thiết.
Bên cạnh các nguyên nhân bệnh lý, thiếu hụt dưỡng chất trong chế độ dinh dưỡng hàng ngày cũng có thể dẫn đến choáng váng, chóng mặt. Vậy, chóng mặt thiếu chất gì? Việc thiếu hụt một số vitamin và khoáng chất sau đây có thể gây chóng mặt:
1. Thiếu Vitamin D:
Vitamin D hỗ trợ duy trì mức canxi trong máu ổn định. Trong khi đó, hạ canxi máu là tác nhân gây chóng mặt phổ biến. Nhiều nghiên cứu cho thấy, người bệnh chóng mặt kịch phát lành tính thường có nồng độ vitamin D trung bình trong huyết thanh ở mức thấp. Do đó, thiếu vitamin D có thể là một trong những nguyên nhân làm khởi phát triệu chứng chóng mặt.
2. Thiếu Vitamin C:
Cơ thể con người không thể tự sản xuất vitamin C. Vì vậy, nếu chế độ dinh dưỡng không cung cấp đủ lượng vitamin C, cơ thể có thể bị thiếu hụt. Vitamin C tối ưu quá trình hấp thụ sắt (khoáng chất thiết yếu tạo nên hồng cầu). Thiếu hụt vitamin C có thể gây ra thiếu máu do thiếu sắt, dẫn đến triệu chứng dễ bị chóng mặt.
3. Thiếu Magie:
Magie là khoáng chất thiết yếu giúp cơ thể cân bằng điện giải. Hấp thu không đủ lượng magie mà cơ thể cần có thể gây rối loạn tín hiệu “đường truyền” từ tai trong và hoạt động của các dây thần kinh cảm giác, gây mất thăng bằng, chóng mặt.
4. Thiếu Sắt:
Chất sắt là khoáng chất quan trọng tham gia vào quá trình hình thành tế bào máu (tạo nên hồng cầu). Thiếu hụt chất sắt là nguyên nhân phổ biến gây nên tình trạng thiếu máu, khi đó người bệnh thường xuyên gặp phải các vấn đề như hoa mắt, chóng mặt, choáng váng mặt mày.
5. Thiếu Vitamin Nhóm B:
Thiếu hụt vitamin nhóm B cũng có thể là nguyên nhân gây chóng mặt. Vitamin nhóm B đóng vai trò quan trọng giúp tối ưu quá trình trao đổi chất ở hệ thần kinh bằng cách hỗ trợ hình thành lớp myelin bao phủ và bảo vệ các dây thần kinh. Khi không được cung cấp đủ lượng vitamin B12 cần thiết, quá trình hình thành tế bào máu trong tủy xương có thể bị rối loạn. Thiếu hụt vitamin B12 có thể gây thiếu máu và làm khởi phát các triệu chứng như mệt mỏi, đau đầu, chóng mặt.
Để cải thiện tình trạng chóng mặt do thiếu hụt dưỡng chất, người bệnh cần bổ sung các chất nói trên thông qua chế độ dinh dưỡng hàng ngày. Dưới đây là gợi ý các nhóm thực phẩm giàu vitamin D, vitamin C, chất sắt và vitamin B nên có trong chế độ ăn uống:
Vitamin D: Dầu gan cá tuyết, tôm, phô mai, cá hồi, hàu, sữa, lòng đỏ trứng, yến mạch, ngũ cốc, nấm.
Vitamin C: Ổi, quả mọng (dâu tây, mâm xôi, việt quất), ớt chuông, cà rốt, trái cây họ cam quýt, bông cải xanh, cà chua, rau diếp, dứa.
Magie: Các loại hạt (hạt dẻ cười, hạt chia, hạt điều), rau lá xanh (cải bó xôi, cải xoăn, lá của củ cải đường), các loại đậu (đậu đen, đậu thận), ngũ cốc nguyên hạt (yến mạch, gạo lứt, lúa mạch đen), chocolate đen, quả bơ.
Thực phẩm bổ sung sắt: Gan động vật, thịt gia cầm và gia súc, hải sản (sắt heme); quả hạch, các loại đậu, các loại hạt, khoai tây, cải bó xôi (sắt không heme). Nên bổ sung đồng thời thực phẩm giàu vitamin C và chất sắt để giúp cơ thể hấp thu chất sắt hiệu quả hơn.
Vitamin nhóm B: Nội tạng động vật, sữa, trứng, thịt bò, thịt gà, thịt lợn, cá hồi, các loại đậu, sữa chua.
Bên cạnh việc bổ sung thực phẩm, người bệnh cũng nên hạn chế tiêu thụ các loại thực phẩm có thể làm khởi phát hoặc thúc đẩy chứng chóng mặt tiến triển nghiêm trọng hơn: thực phẩm chứa nhiều muối, thực phẩm chứa nhiều đường, thực phẩm lên men, thực phẩm chứa chất kích thích (caffeine, cồn).
Chóng mặt có thể khởi phát do nhiều nguyên nhân, bao gồm tình trạng thiếu hụt dưỡng chất, căng thẳng quá mức, suy giảm chất lượng giấc ngủ, bệnh lý thần kinh như u não, thiếu máu não cục bộ, xuất huyết não, tai biến mạch máu não. Ngay khi nhận thấy bản thân thường xuyên bị chóng mặt, người bệnh nên sớm đi khám để nhận điều trị kịp thời, tránh biến chứng nguy hiểm. Nên thăm khám và điều trị chứng chóng mặt tại các cơ sở y tế uy tín có chuyên khoa thần kinh, dinh dưỡng.
