Bất dung nạp lactose là tình trạng phổ biến, xảy ra khi cơ thể gặp khó khăn trong việc tiêu hóa lactose, một loại đường có trong sữa và các sản phẩm từ sữa. Bài viết này sẽ giải đáp chi tiết Bất Dung Nạp Lactose Là Gì, nguyên nhân, triệu chứng và cách khắc phục hiệu quả.
Đường lactose thường có trong sữa và các chế phẩm từ sữa
Cơ Chế Gây Ra Bất Dung Nạp Lactose
Bình thường, enzyme lactase trong ruột non sẽ phân hủy lactose thành glucose và galactose, hai loại đường đơn giản dễ hấp thu vào máu. Khi cơ thể thiếu hụt lactase, lactose không được tiêu hóa sẽ đi xuống ruột già. Tại đây, vi khuẩn đường ruột sẽ lên men lactose, tạo ra khí và chất lỏng, gây ra các triệu chứng khó chịu.
Triệu Chứng Của Bất Dung Nạp Lactose
Các triệu chứng thường xuất hiện sau khi ăn hoặc uống các sản phẩm chứa lactose, từ 30 phút đến 2 giờ sau đó. Mức độ nghiêm trọng tùy thuộc vào lượng lactose tiêu thụ và mức độ thiếu hụt enzyme lactase. Một số triệu chứng thường gặp bao gồm:
- Đầy hơi, chướng bụng
- Đau quặn bụng
- Tiêu chảy
- Buồn nôn
- Nôn (ít gặp hơn)
Nguyên Nhân Gây Bất Dung Nạp Lactose
Có ba nguyên nhân chính gây ra bất dung nạp lactose:
1. Bất Dung Nạp Lactose Nguyên Phát
Đây là dạng phổ biến nhất, xảy ra khi cơ thể giảm sản xuất lactase theo tuổi tác. Thường bắt đầu xuất hiện ở trẻ em từ 2 đến 12 tuổi.
Tình trạng bất dung nạp lactose thường gặp ở người trưởng thành
2. Bất Dung Nạp Lactose Thứ Phát
Do tổn thương ruột non gây ra bởi bệnh lý như bệnh Celiac, bệnh Crohn, nhiễm trùng đường ruột hoặc do phẫu thuật. Điều trị bệnh lý nền có thể giúp cải thiện tình trạng bất dung nạp lactose.
3. Bất Dung Nạp Lactose Bẩm Sinh
Rất hiếm gặp, trẻ sinh ra đã thiếu hụt hoặc không có khả năng sản xuất enzyme lactase do di truyền.
Bất dung nạp lactose có thể do yếu tố bẩm sinh
Giải Pháp Cho Người Bất Dung Nạp Lactose
Mặc dù không thể chữa khỏi hoàn toàn, nhưng có nhiều cách để kiểm soát triệu chứng và vẫn đảm bảo đủ dinh dưỡng:
- Hạn chế tiêu thụ lactose: Giảm hoặc loại bỏ sữa và các sản phẩm từ sữa khỏi chế độ ăn.
- Sử dụng sản phẩm thay thế: Chọn sữa không chứa lactose (sữa đậu nành, sữa hạnh nhân…) hoặc sữa đã được xử lý loại bỏ lactose.
- Bổ sung enzyme lactase: Uống viên bổ sung enzyme lactase trước khi ăn uống sản phẩm chứa lactose.
- Bổ sung canxi và vitamin D: Vì sữa là nguồn cung cấp canxi và vitamin D quan trọng, nên bổ sung các chất này từ nguồn khác hoặc qua viên uống.
Đầy hơi, khó tiêu là triệu chứng thường gặp của người bất dung nạp lactose
Kết Luận
Bất dung nạp lactose là tình trạng phổ biến nhưng có thể kiểm soát được bằng cách điều chỉnh chế độ ăn uống và sử dụng các biện pháp hỗ trợ. Việc hiểu rõ bất dung nạp lactose là gì sẽ giúp bạn chủ động hơn trong việc chăm sóc sức khỏe bản thân và gia đình. Nếu nghi ngờ bản thân hoặc người thân bị bất dung nạp lactose, hãy đến gặp bác sĩ để được tư vấn và điều trị.
Người bị bất dung nạp lactose nên hạn chế sử dụng sữa và các chế phẩm từ sữa
