Viêm tụy cấp tính (Acute Pancreatitis trong tiếng Anh) là tình trạng viêm của tuyến tụy xảy ra đột ngột. Tuyến tụy là một cơ quan nằm sau dạ dày, có vai trò quan trọng trong việc sản xuất enzyme tiêu hóa thức ăn và điều chỉnh lượng đường trong máu. Khi tuyến tụy bị viêm, các enzyme này có thể bị kích hoạt ngay trong tuyến tụy thay vì ở ruột non, gây tổn thương cho chính tuyến tụy và các cơ quan xung quanh.
Đau bụng dữ dội là triệu chứng điển hình của viêm tụy cấp. Cơn đau thường xuất hiện ở vùng thượng vị (trên rốn), có thể lan ra sau lưng và trở nên trầm trọng hơn sau khi ăn.
Ngoài đau bụng, người bệnh viêm tụy cấp có thể gặp các triệu chứng khác như buồn nôn, nôn, sốt, mạch nhanh, bụng chướng, đau khi chạm vào bụng. Trong trường hợp nặng, viêm tụy cấp có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm như nhiễm trùng, suy hô hấp, suy thận, thậm chí tử vong.
Nguyên nhân phổ biến nhất gây viêm tụy cấp là sỏi mật và lạm dụng rượu bia. Sỏi mật có thể làm tắc nghẽn ống tụy chung, gây ứ đọng dịch tụy và kích hoạt enzyme tiêu hóa. Rượu bia cũng được cho là làm tăng tiết enzyme tụy và co thắt cơ vòng Oddi, dẫn đến viêm tụy.
Một số nguyên nhân ít gặp hơn bao gồm: tăng triglyceride máu, chấn thương bụng, nhiễm trùng, tác dụng phụ của một số loại thuốc, rối loạn di truyền. Việc chẩn đoán viêm tụy cấp dựa trên các triệu chứng lâm sàng, xét nghiệm máu (amylase và lipase), siêu âm bụng, chụp cắt lớp vi tính (CT scan).
Điều trị viêm tụy cấp thường bao gồm nhịn ăn, truyền dịch tĩnh mạch, giảm đau, và điều trị nguyên nhân gây bệnh. Nhịn ăn giúp tuyến tụy được nghỉ ngơi và giảm sản xuất enzyme. Truyền dịch giúp bù nước và điện giải, duy trì huyết áp ổn định.
Trong trường hợp viêm tụy cấp do sỏi mật, có thể cần can thiệp để loại bỏ sỏi. Phẫu thuật có thể được chỉ định trong một số trường hợp viêm tụy cấp nặng, chẳng hạn như áp xe tụy hoặc hoại tử tụy. Việc phòng ngừa viêm tụy cấp bao gồm hạn chế uống rượu bia, kiểm soát cân nặng, điều trị sỏi mật, và tuân thủ chế độ ăn uống lành mạnh.
Việc hiểu rõ “Acute Pancreatitis Nghĩa Là Gì” và các triệu chứng, nguyên nhân, phương pháp điều trị của bệnh là rất quan trọng để có thể phát hiện và điều trị kịp thời, ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm. Nếu bạn có các triệu chứng nghi ngờ viêm tụy cấp, hãy đến gặp bác sĩ ngay lập tức.
