Theo định nghĩa trong Luật Công nghệ thông tin 2006 của Việt Nam, thiết bị số được hiểu là các thiết bị điện tử, máy tính, thiết bị viễn thông, truyền dẫn, thu phát sóng vô tuyến điện và các thiết bị tích hợp khác. Điểm chung của chúng là được sử dụng để sản xuất, truyền đưa, thu thập, xử lý, lưu trữ và trao đổi thông tin số.
Nói một cách dễ hiểu hơn, thiết bị số là bất kỳ công cụ, máy móc hay hệ thống điện tử nào hoạt động dựa trên công nghệ số, tức là sử dụng dữ liệu được mã hóa bằng số (thường là hệ nhị phân 0 và 1). Chúng đóng vai trò trung tâm trong việc tạo ra, tiếp nhận, xử lý và chia sẻ thông tin trong thế giới công nghệ hiện đại.
Thiết bị số bao gồm một phạm vi rộng lớn các sản phẩm và công nghệ, từ những thiết bị quen thuộc hàng ngày đến những hệ thống phức tạp trong các ngành công nghiệp. Ví dụ về thiết bị số rất đa dạng:
- Thiết bị điện tử tiêu dùng: Điện thoại thông minh, máy tính bảng, máy tính xách tay, máy tính để bàn, tivi thông minh, máy nghe nhạc kỹ thuật số, máy ảnh kỹ thuật số, máy chơi game console, đồng hồ thông minh, thiết bị đeo thông minh.
- Thiết bị văn phòng: Máy in, máy quét, máy photocopy kỹ thuật số, máy chiếu, thiết bị hội nghị truyền hình.
- Thiết bị mạng và viễn thông: Router, modem, switch, thiết bị phát sóng wifi, trạm thu phát sóng di động, điện thoại cố định VoIP.
- Thiết bị công nghiệp và chuyên dụng: Máy móc điều khiển số CNC, robot công nghiệp, thiết bị y tế điện tử, thiết bị định vị GPS, cảm biến thông minh, thiết bị IoT (Internet of Things).
- Hạ tầng công nghệ thông tin: Máy chủ (server), hệ thống lưu trữ dữ liệu, trung tâm dữ liệu (data center).
Ứng dụng của thiết bị số là vô cùng rộng rãi và không ngừng mở rộng, có mặt trong hầu hết mọi lĩnh vực của đời sống xã hội:
- Truyền thông và giải trí: Kết nối mọi người trên toàn cầu, cung cấp phương tiện giải trí đa dạng như xem phim, nghe nhạc, chơi game, mạng xã hội.
- Giáo dục và đào tạo: Hỗ trợ học tập trực tuyến, cung cấp nguồn tài liệu phong phú, công cụ tương tác và mô phỏng.
- Kinh doanh và thương mại: Thúc đẩy thương mại điện tử, quản lý doanh nghiệp, marketing trực tuyến, thanh toán điện tử, tự động hóa quy trình.
- Y tế và chăm sóc sức khỏe: Chẩn đoán bệnh, theo dõi sức khỏe từ xa, phẫu thuật robot, quản lý hồ sơ bệnh án điện tử.
- Giao thông vận tải: Hệ thống định vị, điều khiển giao thông thông minh, xe tự lái, ứng dụng gọi xe.
- Sản xuất và công nghiệp: Tự động hóa dây chuyền sản xuất, quản lý kho hàng thông minh, giám sát và điều khiển từ xa.
- Nông nghiệp: Nông nghiệp chính xác, giám sát môi trường và cây trồng, tự động hóa quá trình canh tác.
- Nhà ở thông minh: Điều khiển thiết bị gia dụng, an ninh gia đình, tiết kiệm năng lượng.
Trong bối cảnh chuyển đổi số diễn ra mạnh mẽ, thiết bị số đóng vai trò then chốt trong việc xây dựng xã hội số, kinh tế số và chính phủ số. Chúng là công cụ để hiện thực hóa các ứng dụng công nghệ mới như trí tuệ nhân tạo (AI), dữ liệu lớn (Big Data), điện toán đám mây (Cloud Computing), và blockchain. Việc hiểu rõ Thiết Bị Số Là Gì và cách chúng hoạt động là vô cùng quan trọng để mỗi cá nhân và tổ chức có thể tận dụng tối đa tiềm năng của công nghệ số, nâng cao năng suất, hiệu quả và chất lượng cuộc sống.