Tỳ vị là sự kết hợp của hai cơ quan quan trọng trong hệ tiêu hóa, đó là tỳ và vị. Chúng cùng nhau đảm nhiệm chức năng tiêu hóa thức ăn và hấp thu dinh dưỡng, đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe tổng thể. Vậy Tỳ Vị Là Gì và chúng hoạt động như thế nào?
Theo y học cổ truyền, tỳ nằm ở phía bên trái của vị, có nhiệm vụ hấp thu và vận chuyển các chất dinh dưỡng trong cơ thể. Vị là một cơ quan rỗng, nằm phía trên tiếp giáp với thực quản và phía dưới thông với tiểu trường. Thức ăn sau khi đi qua thực quản sẽ đến vị và được làm chín bởi dịch vị.
Sơ đồ minh họa vị trí của tỳ và vị trong hệ tiêu hóa.
Tỳ vị, mặc dù là hai cơ quan riêng biệt nhưng lại có mối liên hệ mật thiết với nhau trong quá trình tiêu hóa. Khi tỳ vị hoạt động tốt, cơ thể sẽ hấp thu được đầy đủ dinh dưỡng, khí huyết lưu thông, đảm bảo sức khỏe và năng lượng cho các hoạt động hàng ngày. Ngược lại, khi tỳ vị suy yếu, chức năng tiêu hóa bị ảnh hưởng, dẫn đến nhiều triệu chứng khó chịu như đầy bụng, khó tiêu, chán ăn, mệt mỏi…
Các bệnh lý liên quan đến tỳ vị rất đa dạng, bao gồm tỳ khí hư, tỳ dương hư, tỳ hàn thấp, tỳ thấp nhiệt, tỳ hư vì giun sán, vị hàn, vị nhiệt, vị thực, vị hư. Mỗi bệnh lý đều có những triệu chứng đặc trưng riêng. Ví dụ, người bị tỳ khí hư thường có triệu chứng cơ bắp mềm nhũn, chân tay yếu, khả năng tiêu hóa kém, đi ngoài phân nát. Người bị vị nhiệt thường thích uống nước mát, đau rát thượng vị, khát nước, hơi thở có mùi hôi.
Các triệu chứng như đầy bụng, trướng bụng, đau bụng thường gặp ở người có vấn đề về tỳ vị.
Nhận biết các dấu hiệu bất thường của tỳ vị là rất quan trọng để có thể can thiệp kịp thời. Một số dấu hiệu thường gặp bao gồm: môi khô, nứt nẻ, lưỡi có rêu trắng hoặc vàng, hơi thở có mùi hôi, chán ăn, mệt mỏi, đầy bụng, khó tiêu… Quan sát các biểu hiện ở môi, mũi, mắt, tai cũng có thể giúp nhận biết tình trạng sức khỏe của tỳ vị.
Khám bác sĩ chuyên khoa tiêu hóa là cách tốt nhất để chẩn đoán và điều trị các bệnh lý về tỳ vị.
Khi có các dấu hiệu bất thường, việc thăm khám bác sĩ chuyên khoa là cần thiết để được chẩn đoán chính xác và điều trị kịp thời. Việc điều trị tỳ vị cần dựa trên nguyên nhân và tình trạng cụ thể của từng bệnh nhân.
