Tuổi vàng là cách gọi phổ thông, là đơn vị đo độ tinh khiết của vàng. Theo quy ước, vàng 10 tuổi là vàng tinh khiết 99,99%. Như vậy, vàng 1 tuổi tương đương với 9,999% tính theo trọng lượng. Vàng 10 tuổi còn được gọi là vàng 24K, tức là vàng nguyên chất.
Ngoài ra, trong mua bán vàng trang sức hàng ngày, chúng ta thường gặp đơn vị Karat (Kara – K), nó được tính bằng lượng vàng tinh khiết có trong toàn bộ hợp kim vàng. 1 Kara bằng 1/24 độ tinh khiết tính theo trọng lượng. Vì thế, vàng 24K là vàng tinh khiết (99,99%).
Bảng quy đổi giữa tuổi vàng, hàm lượng vàng và kara:
| Tuổi Vàng | Độ Tinh Khiết (%) | Kara |
|---|---|---|
| 10 tuổi | 99,99 | 24k |
| 9 tuổi 17 | 91,7 | 22k |
| 8 tuổi 33 | 83,3 | 20k |
| 7 tuổi 50 | 75,0 | 18k |
| 6 tuổi 67 | 66,7 | 16k |
| 5 tuổi 83 | 58,3 | 14k |
| 5 tuổi 50 | 55,0 | 12k |
| 4 tuổi 17 | 41,7 | 10k |
| 3 tuổi 75 | 37,5 | 9k |
Trong ngành hoàn kim, người ta thường sử dụng vàng 18k và 22k để làm vàng trang sức. Để trang sức có thêm nhiều màu sắc, các thợ kim hoàn có thể bổ sung thêm bạc (giúp hợp kim vàng có màu lục), đồng (tạo màu đỏ hay hồng), niken (trắng sáng)…
Thêm nữa, đơn vị kara còn được biểu diễn theo độ tinh khiết thang phần nghìn như sau:
| Kara | Độ Tinh Khiết Thang Phần Nghìn |
|---|---|
| 24k | 999 |
| 22k | 916 |
| 20k | 834 |
| 18k | 750 |
| 15k | 625 |
| 14k | 585 |
| 10k | 417 |
| 9k | 376 |
| 8k | 333 |
Đối với thị trường vàng quốc tế, đơn vị được sử dụng phổ biến là Ounce. Quy đổi: 1 Ounce = 8,3 chỉ = 31,103gram.
Ở Việt Nam, chúng ta quen nghe đơn vị chỉ, cây, lượng vàng… 1 Cây = 1 lượng = 10 chỉ = 37,5 gram. 1 Chỉ = 10 phân = 100 ly = 1000 zem = 10000 mi. 1 mi = 0,000375 gram.
Do là kim loại quý, giá thành cao, nên việc xác định chính xác, nhanh chóng và không phá hủy mẫu là yêu cầu cấp bách trong giao dịch mua bán. Vậy làm cách nào để phân tích thành phần các kim loại quý, đo tuổi vàng? Câu trả lời là sử dụng Máy quang phổ huỳnh quang tia X – XRF. Phương pháp này cho phép xác định nhanh chóng và chính xác hàm lượng vàng trong mẫu mà không cần phá hủy mẫu.
Máy quang phổ huỳnh quang tia X (XRF) là một công cụ mạnh mẽ được sử dụng để xác định thành phần nguyên tố của vật liệu. XRF hoạt động bằng cách chiếu tia X vào mẫu và đo năng lượng và cường độ của tia X huỳnh quang phát ra. Mỗi nguyên tố phát ra một tập hợp tia X huỳnh quang đặc trưng, cho phép xác định và định lượng các nguyên tố có trong mẫu. Việc sử dụng máy XRF giúp đảm bảo tính chính xác và khách quan trong việc xác định tuổi vàng.
Ngoài máy XRF để bàn, việc đo tuổi vàng còn có thể thực hiện bởi máy XRF cầm tay, giúp cho việc kiểm tra vàng tại chỗ trở nên thuận tiện hơn. Máy XRF cầm tay cho phép phân tích nhanh chóng và không phá hủy mẫu, phù hợp cho việc kiểm tra vàng tại các cửa hàng, tiệm kim hoàn.
