Bản ngã có thể được hiểu là tập hợp những suy nghĩ, cảm xúc, niềm tin và nhận thức của một người về chính mình. Nó định hình cách chúng ta nhìn nhận bản thân, tương tác với thế giới xung quanh và ảnh hưởng đến hành vi, quyết định của chúng ta. Bản ngã đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng lòng tự trọng, sự tự tin và khả năng thích nghi với xã hội. Tuy nhiên, một bản ngã quá lớn, hay còn gọi là “cái tôi” quá lớn, có thể dẫn đến những vấn đề tiêu cực trong cuộc sống.
Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng những người có bản ngã quá cao thường dễ mắc phải các vấn đề về tâm lý. Cảm giác thua kém, tự ti, dễ nóng giận vì thất bại, hay luôn so sánh mình với người khác… đều là những biểu hiện của việc bản ngã chi phối tâm lý. Ngược lại, khi biết trân trọng những gì mình đang có, biết hạ mình xuống để chấp nhận những điều bình thường nhất, chúng ta sẽ cảm thấy dễ chịu và hạnh phúc hơn.
Liệu rằng người có bản ngã cao thường có xu hướng chỉ trích, phán xét người khác? Trên thực tế, chính “cái tôi” của mỗi người khiến chúng ta luôn mong chờ lời khen ngợi, ca tụng… Đôi khi là sự lo lắng, sợ hãi vì quá coi trọng mọi thứ, dễ cảm thấy bị xúc phạm và thường xuyên lo lắng về những điều nhỏ nhặt. Sự tập trung quá mức vào bản thân có thể khiến chúng ta bỏ qua những giá trị thực sự quan trọng trong cuộc sống, như sự đồng cảm, chia sẻ và yêu thương.
Bên cạnh đó, bản ngã còn ảnh hưởng rất lớn đến hành vi của mỗi người. Những người có bản ngã cao thường ít khi chịu trách nhiệm về những hành động sai lầm do mình gây ra. Họ luôn cảm thấy bản thân đúng đắn, luôn muốn mình hơn người… Một số nghiên cứu còn chỉ ra rằng người có bản ngã cao thường không biết nhìn nhận lại những lỗi sai của bản thân, một số trường hợp còn làm tổn thương người khác. Việc nhận thức và kiểm soát bản ngã là rất quan trọng để xây dựng các mối quan hệ lành mạnh và đạt được sự cân bằng trong cuộc sống. Hiểu rõ “Bản Ngã Là Gì” và cách nó hoạt động sẽ giúp chúng ta điều chỉnh hành vi, suy nghĩ và hướng đến một cuộc sống tích cực hơn.
