Cúng dường không phải là cúng Trời. “Dàng” trong “cúng dàng” thực chất là cách nói trại của từ “dường” (養) trong Hán ngữ, có nghĩa là nuôi dưỡng. “Cúng dàng” là một biến thể của từ “cúng dường” (供養) được mượn từ tiếng Hán, mang ý nghĩa “dâng cúng, hiến cúng vật phẩm”. Cần phân biệt rõ chính tả giữa “dàng” và “Giàng” (Trời). “Cúng dường” là hành động dâng cúng, hiến cúng vật phẩm, trong khi “Giàng” là từ chỉ Trời, vị thần tối cao trong tín ngưỡng của một số dân tộc ít người ở Tây Nguyên.
Trong Phật giáo, cúng dường là dâng lễ vật tượng trưng lên Tam Bảo (Phật, Pháp, Tăng). Lễ vật cúng dường thường là nến, nhang, đèn, hoa quả, thức ăn, thức uống, phướn, giường chiếu và các đồ dùng Phật giáo trang nghiêm khác.
Những lễ vật này tượng trưng cho lòng thành kính và sự tri ân đối với Tam Bảo. Việc cúng dường giúp Phật tử gieo trồng phước đức và vun bồi công đức.
Chư Tăng sống cuộc đời thoát tục, không thể tự chu cấp vật dụng cần thiết. Sự cúng dường của Phật tử giúp chư Tăng duy trì cuộc sống tu hành, chuyên tâm thực hành giáo pháp, đem lại lợi ích cho chúng sinh. Giúp người khác tu hành chính là giúp người khác thành tựu, vì vậy cúng dường là một việc làm có công đức lớn.
Phật tử ngày nay thường dùng tiền để ủng hộ chư Tăng hoặc cúng dường trước tượng Phật. Tiền cúng dường trong Phật giáo được gọi là “tịnh tài”, nghĩa là tiền của trong sạch. Trong Phật giáo Nguyên thủy, chư Tăng không được phép sở hữu vàng bạc hay của cải quý giá. Tất cả tài sản đều do “tịnh nhân” (người trong sạch) quản lý. Việc cúng tiền trước tượng Phật được gọi là “đảm Phật”.
Ngoài cúng dường vật chất, còn có “kính cúng dường” thể hiện qua việc chắp tay lạy, quỳ hoặc đảnh lễ chư Phật và chư Tăng.
“Hành cúng dường” bao gồm việc thực hành ngũ giới, thập thiện, tụng kinh, niệm Phật, tọa thiền, tu thiền… Đây là những hành động thiết thực giúp trau dồi đạo đức, phát triển trí tuệ và tu tập tâm linh.
“Pháp cúng dường” là việc truyền bá ý nghĩa đạo Phật, giúp chúng sinh thoát khổ và đạt được hạnh phúc. Đây là hình thức cúng dường cao quý nhất, mang lại lợi ích cho vô lượng chúng sinh.
Cuối cùng là “thân cúng dường”, ví dụ như việc lao động giúp chùa, cống hiến cho sự nghiệp Phật pháp và chư Tăng. Mọi sự đóng góp bằng sức lực, thời gian và tài năng cho Phật pháp đều được coi là thân cúng dường.
