Margin, hay còn gọi là giao dịch ký quỹ, là một thuật ngữ quen thuộc với các nhà đầu tư chứng khoán. Sử dụng margin cho phép nhà đầu tư vay tiền từ công ty chứng khoán để đầu tư, tối ưu hóa lợi nhuận từ nguồn vốn sẵn có. Tuy nhiên, margin cũng tiềm ẩn rủi ro cháy tài khoản nếu thị trường biến động bất lợi.
Margin là hình thức vay vốn từ công ty chứng khoán để đầu tư chứng khoán. Nhà đầu tư sẽ thế chấp một phần danh mục đầu tư của mình để vay thêm tiền, qua đó gia tăng khả năng sinh lời.
Tỷ lệ cho vay margin phụ thuộc vào nhiều yếu tố như giá trị cổ phiếu, thời điểm và chính sách của từng công ty chứng khoán. Ví dụ, tại VNDIRECT, tỷ lệ cho vay margin dao động từ 10% đến 50% tùy thuộc vào mã cổ phiếu.
Khái niệm liên quan đến Margin
Full Margin: Đây là trạng thái nhà đầu tư sử dụng tối đa tỷ lệ ký quỹ cho phép để mua cổ phiếu. Theo quy định, tỷ lệ ký quỹ tối đa là 1:2 (vay tối đa gấp đôi số vốn). Tuy nhiên, vay Full Margin tiềm ẩn rủi ro cháy tài khoản nếu thị trường giảm mạnh, dẫn đến việc bị Call Margin.
Call Margin: Call Margin, hay còn gọi là lệnh gọi ký quỹ, là yêu cầu của công ty chứng khoán đối với nhà đầu tư về việc nộp thêm tiền hoặc chứng khoán để đảm bảo tỷ lệ vay margin an toàn. Call Margin xảy ra khi tỷ lệ “Giá trị tài sản ròng/Giá trị chứng khoán” thấp hơn tỷ lệ ký quỹ duy trì do công ty chứng khoán quy định.
Hạn mức Margin: Mỗi nhà đầu tư khi mở tài khoản ký quỹ sẽ được cấp một hạn mức nhất định, tương ứng với giá trị tối đa mà khách hàng có thể vay từ công ty chứng khoán.
Vai trò của Margin
Ưu điểm lớn nhất của margin là tối ưu hóa nguồn vốn, cho phép nhà đầu tư mua nhiều cổ phiếu hơn so với vốn tự có. Khi thị trường tăng giá, lợi nhuận cũng sẽ tăng lên tương ứng. Tuy nhiên, khi thị trường giảm, nhà đầu tư sẽ chịu khoản lỗ lớn hơn do tỷ lệ đòn bẩy. Khi đó, công ty chứng khoán có thể yêu cầu nhà đầu tư bổ sung tài sản hoặc bán bớt cổ phiếu để giảm tiền vay, đưa tỷ lệ đòn bẩy về mức quy định.
Lưu ý khi sử dụng Margin
Margin là “con dao hai lưỡi”, có thể mang lại lợi nhuận cao nhưng cũng tiềm ẩn rủi ro lớn. Nhà đầu tư cần lưu ý:
- Kinh nghiệm: Margin không dành cho nhà đầu tư mới. Cần có kiến thức phân tích cơ bản, phân tích kỹ thuật, hiểu rõ cơ chế thị trường và xu hướng.
- Thị trường: Tránh sử dụng margin khi thị trường có dấu hiệu downtrend (xu hướng giảm).
- Đầu tư dài hạn: Margin không phù hợp với đầu tư dài hạn.
- Lựa chọn cổ phiếu: Cần lựa chọn kỹ càng cổ phiếu để sử dụng margin.
- Lãi suất: Lãi suất vay margin khá cao, cần tính toán kỹ lưỡng để đảm bảo lợi nhuận vượt qua chi phí lãi vay.
Cách đăng ký Margin
Mỗi công ty chứng khoán có quy trình đăng ký margin khác nhau. Thông thường, nhà đầu tư cần có tài khoản tại công ty chứng khoán và đáp ứng một số yêu cầu nhất định. Nhà đầu tư có thể đăng ký margin trực tuyến, tại hội sở/chi nhánh của công ty chứng khoán, thông qua nhân viên quản lý tài khoản hoặc gửi thư qua bưu điện.
Kết luận
Margin là công cụ giúp gia tăng lợi nhuận nhưng cũng có thể khiến tài khoản “bay” nhanh chóng nếu thị trường đi xuống. Nhà đầu tư, đặc biệt là nhà đầu tư mới (F0), cần thận trọng và tính toán kỹ lưỡng trước khi sử dụng margin.
