Thảo mai là một từ tiếng Việt dùng để chỉ sự giả tạo, không thật lòng trong cách cư xử. Người thảo mai thường tỏ ra thân thiện, quan tâm nhưng thực chất lại không chân thành. Họ có thể nói những lời ngọt ngào, khen ngợi người khác nhưng trong lòng lại có ý đồ khác. Nói cách khác, thảo mai là một hình thức của sự lừa dối, che giấu bản chất thật của mình.
Một ví dụ điển hình về hành vi thảo mai là khen ngợi ai đó quá mức, dù biết rõ điều đó không đúng sự thật, chỉ để lấy lòng người đó. Hoặc giả vờ quan tâm, chia sẻ với người khác trong khi thực tế lại không hề quan tâm.
Có nhiều giả thuyết về nguồn gốc của từ “thảo mai”. Một giả thuyết cho rằng từ này xuất phát từ tên một nhân vật phản diện trong truyền thuyết Thủy Cung Thánh Mẫu. Nhân vật Thảo Mai là tiểu thiếp của Kinh Xuyên, có vẻ ngoài ngọt ngào nhưng bên trong lại ganh ghét, đố kỵ với Thủy Cung Thánh Mẫu. Cô ta đã vu oan cho Thánh Mẫu để hãm hại. Chính vì tính cách giả dối, thâm độc của nhân vật này mà từ “thảo mai” ra đời, mang ý nghĩa chỉ sự giả tạo, không thật lòng.
Một giả thuyết khác cho rằng “thảo mai” (草梅) là từ Hán Việt, ghép từ chữ “thảo” (草: cỏ) và “mai” (梅: hoa mai). Nghĩa bóng của từ này là “trông có vẻ ngây thơ”. Tuy nhiên, giả thuyết này không giải thích được tại sao “thảo mai” lại mang ý nghĩa tiêu cực là “giả tạo”.
Ngoài ra, còn có những giả thuyết khác cho rằng “thảo mai” bắt nguồn từ tên một loại dâu tây, một vị thuốc Đông y hoặc một món ăn vặt. Tuy nhiên, những giả thuyết này chưa được chứng minh và cũng không giải thích được rõ ràng ý nghĩa của từ.
Dù nguồn gốc của từ “thảo mai” là gì, thì ý nghĩa của nó vẫn không thay đổi. “Thảo mai” luôn được dùng để chỉ những người có hành vi giả tạo, không chân thành, nói một đằng làm một nẻo. Trong giao tiếp hàng ngày, việc nhận biết và tránh xa những người thảo mai là rất quan trọng để bảo vệ bản thân khỏi những tổn thương về tinh thần. Việc sống thật với chính mình và đối xử chân thành với mọi người luôn là điều nên hướng tới.
