Theo một khảo sát gần đây của Deloitte, khoảng một nửa số người thuộc thế hệ Gen Z (52%) và Millennials (49%) cảm thấy kiệt sức trong công việc. Con số này tăng 5% so với năm 2022. Tuy nhiên, cũng theo khảo sát này, có đến 40% người trẻ đang làm thêm một công việc được trả lương khác bên cạnh công việc chính. Một số khác thì quan tâm đến sức khỏe tinh thần và yêu cầu khối lượng công việc phù hợp hơn. Vậy hai xu hướng tưởng chừng đối lập này có điểm chung nào? Và “Side Job Là Gì”?
“Side job”, hay còn gọi là “việc làm thêm”, “công việc tay trái”, là công việc làm thêm bên cạnh công việc chính toàn thời gian. Khác với công việc bán thời gian (part-time) với giờ giấc cố định, side job cho phép bạn linh hoạt về thời gian và khối lượng công việc. Thu nhập của bạn phụ thuộc vào khối lượng công việc bạn hoàn thành: làm nhiều được trả nhiều, làm ít được trả ít. Bạn có quyền tự chủ trong việc lựa chọn thời gian và địa điểm làm việc.
Đối với người trẻ, side job được xem là cơ hội phát triển bản thân (27%), theo đuổi sở thích (24%) hoặc tìm kiếm sự cân bằng cuộc sống bên cạnh công việc chính áp lực (24%). Side job mang đến sự tự do, chủ động về tài chính và thời gian, cho phép bạn theo đuổi đam mê và phát triển kỹ năng mới. Nó cũng là giải pháp tài chính hiệu quả, đặc biệt trong bối cảnh kinh tế bất ổn.
Phong trào “anti-work” (chống lại văn hóa làm việc quá sức) khuyến khích giảm giờ làm, đặt ra câu hỏi về hiệu quả của mô hình làm việc hành chính truyền thống (9 giờ sáng đến 5 giờ chiều), và đề cao sự cân bằng giữa công việc và cuộc sống. “Lazy girl job” (công việc cho những cô nàng lười biếng), một nhánh của phong trào này, không cổ súy sự lười biếng mà hướng đến việc giảm áp lực công việc, đặt ra giới hạn cho bản thân và tìm kiếm công việc mang lại giá trị.
Mặc dù side hustle đòi hỏi nhiều thời gian làm việc hơn, còn anti-work khuyến khích làm việc ít hơn, nhưng cả hai đều hướng đến mục tiêu chung là nâng cao chất lượng cuộc sống và sự tự chủ. Cả hai đều thách thức suy nghĩ truyền thống về công việc, đặt ra câu hỏi về ý nghĩa của công việc trong cuộc sống. Side hustle cho phép trải nghiệm làm việc phi truyền thống, trong khi anti-work đặt vấn đề về hiệu quả của mô hình làm việc 9-to-5.
Trong bối cảnh kinh tế bất ổn, cả hai xu hướng đều là những cách thích nghi để tạo thêm nguồn thu nhập, đảm bảo tài chính và bảo vệ quyền lợi của người lao động. Cuối cùng, cả hai đều hướng đến một chủ nghĩa nhân văn hơn, vì lợi ích của con người, đặt câu hỏi về bản chất của công việc và vai trò của nó trong cuộc sống hàng ngày. Vậy, một công việc ý nghĩa là gì? Đó là công việc cho phép bạn tự chủ, thể hiện bản thân, đáp ứng nhu cầu thành tựu và mang lại sự hài lòng.
